Có một tu đoàn ngoài việc sống cầu nguyện và chiêm niệm, còn mang Chúa Giêsu đến gần hơn với cuộc sống đời thường, qua những công việc rất đỗi bình dị. Nhà hàng, nhà sách, nhà may… là những môi trường mà các nữ tu thuộc Tu đoàn tông đồ Donum Dei “Sống dựa đời nhưng không thuộc vào đời”, như tôn chỉ của họ đặt ra.
Sứ mạng rất đặc biệt mà cũng rất đời
Tu đoàn tông đồ Donum Dei, hay còn được gọi với danh hiệu “Nữ Lao Động Thừa Sai Đức Mẹ Vô Nhiễm” hiện có cộng đoàn ở đường Bành Văn Trân, phường 7, quận Tân Bình, TPHCM, được linh mục Marcel Roussel Galle sáng lập năm 1950 tại Pháp. Năm 1963, theo sự sắp xếp của Đấng Sáng Lập, tu đoàn đã cử hai nữ tu đầu tiên đến Việt Nam để truyền giáo, và được Đức Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình, Tổng Giám mục TGP Sài Gòn lúc đó tiếp nhận.
Linh đạo của tu đoàn được khơi nguồn từ gương Mẹ Maria trong gia đình Nazareth và thánh nữ Têrêsa thành Lisieux (thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu), là “Lấy tình yêu làm động lực, khiêm nhường làm nền tảng”, sống trọn vẹn trong mọi hoàn cảnh, luôn phó thác theo Thánh ý Chúa. Hiện nay, Donum Dei đã có mặt tại các châu Âu, Á, Phi, xây dựng cộng đoàn, truyền giáo giữa đời thường thông qua việc mở nhà sách, may áo lễ, tổ chức nhà hàng tiệc cưới... Những công việc này không đơn thuần là phương tiện nuôi sống, mà còn là cơ hội để họ tái hiện sự hiện diện của Chúa Giêsu bên giếng Giacóp, để gặp gỡ, lắng nghe và chia sẻ, thấu hiểu với mọi người. Thật sự, trong Giáo hội rất hiếm có một dòng nữ nào chọn nhà hàng làm môi trường loan báo Tin Mừng như thế này. Rất đặc biệt.
Thời gian đầu khi mới đến Việt Nam, các chị sống tại Đà Lạt và Vũng Tàu. Về sau, ơn gọi ngày càng lớn, hai cơ sở không còn đủ chỗ đón nhận các ứng sinh, Đức Tổng Bình đã rất trăn trở khi thấy gia đình thiêng liêng này phát triển nhưng chưa có nơi xứng hợp để ổn định, nên nhờ linh mục chánh xứ Chí Hòa khi đó là cha GB. Hồ Văn Vui giúp. Và căn nhà đối diện cổng nhà thờ Chí Hòa được chọn.
Năm 1992, cơ sở mới hoàn thành, sau đó thì nhà hàng “Nước Hằng Sống” cũng ra đời, tiếp nối truyền thống của tu đoàn xưa nay. “Nước Hằng Sống” là tên gọi mà cha sáng lập dành cho tất cả các nhà hàng của tu đoàn trên toàn thế giới, là nơi - như đã nói - để các nữ tu thực hiện sứ mạng truyền giáo mà linh mục Marcel đã giao phó: làm chứng cho tình yêu nhân từ của Chúa qua việc phục vụ tha nhân, và nói cho họ biết: “Nếu bạn nhận ra ân huệ Chúa ban, thì bạn sẽ xin được ban cho nước hằng sống” (Ga 4,10). Ngoài công việc tông đồ tại nhà hàng và nhà sách, các nữ tu còn tham gia sinh hoạt với giáo xứ Chí Hòa và các hoạt động khác, cũng như bắt đầu đón nhận thêm những ơn gọi.
Nhà hàng “Nước Hằng Sống”
Nhà hàng là một trong những sứ vụ quan trọng mà các nữ tu Donum Dei luôn duy trì. Nghe đâu hồi đầu ở Pháp, các chị còn đến phục vụ tại các quán bar và quán rượu - một công việc thoáng nghe có vẻ trái ngược với đời sống tu trì, nhất là với một nữ tu. Tuy nhiên, theo lời dạy của Đấng Sáng Lập lúc đó, việc đến những nơi thiếu vắng ánh sáng Tin Mừng và truyền bá Đức Giêsu Phục Sinh cho những người tội lỗi là ân huệ và nhiệm vụ cần được thúc bách, bởi “nếu ai cũng né tránh, thì cánh đồng kia thợ nào sẽ gặt?”. Ở đó, ngoài công việc, họ còn tranh thủ hướng dẫn các cô gái làm trong các quán bar cách cầu nguyện, phó thác, tham dự thánh lễ; thi thoảng còn tổ chức cho cả nhóm đến Lộ Đức tĩnh tâm.
Một thời gian sau, nhận ra việc phục vụ trong môi trường này quá mạo hiểm và có thể ảnh hưởng đến đời thánh hiến, nên cha Marcel đã quyết định thay đổi hướng đi, khuyến khích các cộng đoàn chuyển sang phục vụ những người nghèo khó, tự mở nhà hàng để chủ động điều chỉnh hình thái và cách làm, phục vụ tất cả mọi tầng lớp trong xã hội. Những nhà hàng “Nước Hằng Sống” không chỉ là nơi phục vụ ẩm thực, mà còn là không gian giúp mọi người xoa dịu cơn khát tinh thần, gặp gỡ Chúa là nguồn nước hằng sống, để tìm lại bình an trong tâm hồn…
Nhà hàng “Nước Hằng Sống” tại Việt Nam mở ngay ở trụ sở cộng đoàn gần nhà thờ Chí Hòa. Bước vào, điều đập vào mắt du khách tức thì là nhiều bức tranh, bức tượng Đức Mẹ được treo và đặt trong không gian chung. Nữ tu Maria Nguyễn Thị Yến, phó tu đoàn cắt nghĩa: “Nhà hàng nào của tu đoàn chúng tôi cũng được bài trí như thế này, nhằm muốn truyền tải thông điệp: Chủ nhà hàng “Nước Hằng Sống” là Mẹ, chứ không phải của một ai khác”. Việc phục vụ cũng là cách truyền giáo khá độc đáo: các chị sẽ gặp gỡ, trò chuyện và cầu nguyện cùng và cho những vị khách của mình. Những hôm có tiệc cưới, ngoài nấu ăn, chạy bàn, những nữ tu Donum Dei còn kiêm luôn việc điều chỉnh âm thanh ánh sáng, dẫn chương trình và cả múa - hát, nếu được yêu cầu. Cuối tiệc, họ cùng thực khách hát chung một bài hát ca ngợi tình yêu gia đình hay bài thánh ca quen thuộc - nếu khách đa số là người Công giáo.
Tôi nêu thắc mắc rằng thường với những nhà hàng làm kinh doanh mảng dịch vụ, quan trọng nhất là khâu quảng cáo sản phẩm, quảng bá thương hiệu, vậy thì với tu đoàn, đây có là hạn chế? Chị phó cho biết, việc duy trì lượng khách của nhà hàng dựa phần lớn vào sự giới thiệu từ các khách hàng đã từng trải nghiệm dịch vụ, để được như vậy, cốt lõi là mình phải tổ chức thật chu đáo, với giá cả phù hợp, thức ăn chất lượng. Tất nhiên, cũng có những rào cản khi hiện công nghệ tiệc cưới đã đạt những tầm cao chót vót, chưa kể có những dịch vụ khác kèm theo ngoài khả năng của tu đoàn, hoặc vượt chừng mực của một người đi tu. Do đó cũng không tránh khỏi sự sụt giảm khách. Nhưng “có Chúa lo liệu cả!”, chị nói vậy.
Ngoài nhà hàng, trước đây tu đoàn còn mở một quán cơm bình dân để phục vụ bữa trưa cho những người lao động trong khu vực, nhưng do số lượng ứng sinh lúc đó có dấu hiệu giảm, không đủ người vừa lo việc nhà hàng, vừa lo việc quán cơm, nên phải tạm đóng cửa. Gần đây, nhiều người dân mong muốn các nữ tu mở lại, nên dự kiến sau lễ Phục Sinh sẽ lại tiếp tục nổi lửa, vì đây cũng là một “cánh cửa” gặp gỡ lý tưởng với tha nhân.
QUỲNH GIAO
Bình luận