“Giáo phận Hưng Hóa lúc này như một cánh đồng đang cần những thợ gặt”

Chỉ còn vài ngày nữa, thánh lễ tấn phong Giám mục của Ðức cha Ðaminh Hoàng Minh Tiến, Giám mục Chánh tòa giáo phận Hưng Hóa sẽ được cử hành, dự kiến vào ngày 14.2.2022. Trong những ngày đầu năm Nhâm Dần 2022, ngài đã dành cho Báo Công giáo và Dân tộc buổi phỏng vấn để chia sẻ những thao thức, suy tư về sứ vụ mới, gắn với giáo phận miền Tây Bắc bao la…

CGvDT: Chúng con xin chúc mừng Ðức cha đã được Tòa Thánh bổ nhiệm làm Giám mục Chánh tòa giáo phận Hưng Hóa. Vậy là, giáo phận rộng lớn nhất của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam đã có chủ chăn mới, vị giám mục trẻ tuổi nhất ở Việt Nam thời điểm hiện tại. Thưa, cảm xúc của Ðức cha khi được tin bổ nhiệm như thế nào?

Ðức cha Ðaminh Hoàng Minh Tiến: Việc bổ nhiệm giám mục thuộc quyền của Tòa Thánh, được thực hiện rất cẩn mật, thận trọng và thánh thiện. Nên khi được hỏi ý kiến, tôi phải cầu nguyện và phân định để nhận ra thánh ý Thiên Chúa. Tôi nhận thấy đây là một quyết định khó khăn. Cảm xúc tự nhiên, tôi rất lo lắng trước một trọng trách nặng nề, tôi tự hỏi làm sao mình có thể chu toàn được? Chúa cũng cho tôi một cảm xúc sợ hãi trước sự thánh thiện và cao cả của chức vụ giám mục. Khi đó, tôi cảm nhận sâu sắc hơn việc thánh Phêrô đối diện với Chúa Giêsu sau mẻ cá lạ lùng. Thánh nhân đã sợ hãi kêu lên: “Lạy Thầy, xin tránh xa con vì con là kẻ tội lỗi” (Lc 5,8). Nhưng lời Chúa Giêsu nói với Phêrô “Ðừng sợ!” đã gia tăng niềm tin nơi ngài và bây giờ đã an ủi, nâng đỡ tôi vượt qua nỗi sợ hãi này.

Tôi bình an đón nhận thánh ý Chúa với tất cả lòng khiêm tốn, phó thác và yêu mến.

CGvDT: Chúng con được biết dự kiến thánh lễ truyền chức Giám mục của Ðức cha sẽ tổ chức vào ngày 14.2.2022. Ðây cũng là ngày Ðức cha kỷ niệm 16 năm linh mục? Xin Ðức cha cho chúng con biết ý nghĩa logo huy hiệu và khẩu hiệu Giám mục của Ðức cha?

Ðức cha Ðaminh Hoàng Minh Tiến: Lễ truyền chức được tổ chức vào ngày 14.2.2022, vì thời điểm sau Tết Nguyên Ðán sẽ khá thuận tiện cho việc đi lại. Thời tiết Hà Nội cũng ấm áp hơn. Công ăn việc làm của mọi người không vội như những ngày trước Tết. Mặt khác, đây cũng là ngày lễ Tình Yêu - kỷ niệm 16 năm chịu chức linh mục của 11 anh em lớp Phaolô chúng tôi (14.2.2006). Bấy giờ, Ðức cha Antôn Vũ Huy Chương đã chọn ngày này để cảm tạ tình yêu bao la của Thiên Chúa đã thương ban cho giáo phận 11 tân linh mục, vào thời điểm mà giáo phận chỉ có 31 linh mục, phục vụ 200.000 giáo dân. Tôi chọn lễ truyền chức Giám mục vào ngày này để tiếp tục khắc ghi sâu đậm dấu ấn tình yêu của Thiên Chúa đã thương trao ban cho giáo phận Hưng Hóa trong những năm qua và trong sứ vụ giám mục của tôi. Hiện nay, giáo phận có 144 linh mục triều và 36 linh mục dòng phục vụ khoảng 265.000 giáo dân.

Ðối với tôi, huy hiệu và khẩu hiệu giám mục mang ý nghĩa mà Dân Chúa có thể căn cứ vào đó để biết được tâm tình và thao thức mục vụ của một giám mục phải cố gắng mỗi ngày để nên giống Chúa Giêsu mục tử.

Đức cha Đaminh trong thánh lễ tạ ơn kết thúc sứ vụ Giám mục Chánh tòa GP Hưng Hóa của Đức cha Gioan Maria Vũ Tất và khởi đầu sứ vụ Giám quản Tông tòa của Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Viên

Huy hiệu:

Tấm khiên và thanh gươm: biểu tượng của đức tin và Thần Khí (Ep 6,16-17).

Nền tấm khiên có đường nét ruộng bậc thang: Biểu tượng của vùng đất Tây Bắc Việt Nam, thuộc giáo phận Hưng Hóa.

Thánh giá: Biểu tượng cho sự dấn thân vì Tin Mừng.

Hình ảnh chim bồ câu: Biểu tượng cho sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần.

Trái tim: Biểu tượng của tình yêu thương.

Ngọn lửa: Biểu tượng của lòng nhiệt thành.

Hai cành vạn tuế nối liền với nhau: Biểu tượng của sự hiệp nhất nhờ máu của các thánh tử đạo Việt Nam. Ðất Sơn Tây, nơi có Tòa Giám mục và nhà thờ Chánh tòa của giáo phận, là vùng đất thấm đẫm máu các thánh tử đạo. Ðặc biệt, thánh Phêrô Vũ Văn Truật, một giáo lý viên, một vị tử đạo duy nhất là người sinh quán tại Hưng Hóa.

Khẩu hiệu: Hiệp nhất và Yêu thương

Trong Tin Mừng Gioan 17,22, Chúa Giêsu đã tha thiết cầu nguyện cho các môn đệ được hiệp nhất, “… để họ được nên một như chúng ta là một”. Xây dựng tình hiệp nhất trong Giáo hội là điều quan trọng tạo được sức mạnh của niềm tin, để có thể đương đầu với những nghịch cảnh và giúp nhau vượt qua mọi khó khăn, trở nên chứng tá Tin Mừng cho mọi người.

Tin mừng Gioan 15,17: “Ðiều thầy truyền dạy anh em là hãy yêu thương nhau”. Mọi thành phần dân Chúa đều được mời gọi sống bác ái yêu thương như Chúa Giêsu nêu gương cho chúng ta. Nhờ đó, Tin Mừng có thể vượt qua mọi chướng ngại để đến với muôn dân.

Với các vị tiền nhiệm

CGvDT: Khẩu hiệu Giám mục của Ðức cha là “Hiệp nhất và Yêu thương”. Gắn với giáo phận có diện tích gồm 10 tỉnh thành cùng với sự hiện diện của các thành phần giáo dân đa sắc tộc, phải chăng, tình yêu thương, sự hiệp nhất cũng là điều mà Ðức cha hướng tới trong những thao thức dựng xây giáo phận?

Ðức cha Ðaminh Hoàng Minh Tiến: Một giáo phận trong đó mọi thành phần Dân Chúa sống hiệp nhất và yêu thương là một lý tưởng. Trong thực tế, những chia rẽ bất hòa trong Giáo hội luôn là trở ngại lớn nhất đối với Tin Mừng. Tôi không có tham vọng xây dựng một giáo phận lý tưởng, nhưng luôn cố gắng gây ý thức cho mọi người về tình hiệp nhất và yêu thương như là những yếu tố nền tảng để xây dựng Hội Thánh và loan báo Tin Mừng.

CGvDT: Có những khó khăn nào trong công cuộc loan báo Tin Mừng ở miền đất Hưng Hóa này, thưa Ðức cha?

Ðức cha Ðaminh Hoàng Minh Tiến: Loan báo Tin Mừng là bản chất của Giáo hội. Hơn 2.000 năm qua, Giáo hội vẫn luôn cố gắng sống đúng bản chất của mình. Cái gì thuộc về bản chất thì luôn có nhiều thách đố và khó khăn khi thực hiện. Hơn nữa, kinh nghiệm cho thấy loan báo Tin Mừng không bao giờ là dễ dàng. Khi ta càng cố gắng vượt qua khó khăn, Tin Mừng càng bén rễ sâu hơn, làm cho đời sống đức tin của người Kitô hữu sản sinh nhiều hoa trái. Hiện tại, trong việc loan báo Tin Mừng của giáo phận Hưng Hóa, tôi nhận thấy một số khó khăn. Trước hết, có thể thấy được vẫn còn một bộ phận người Kitô hữu trong giáo phận mới chỉ giữ đạo chứ chưa sống đạo, chưa có ý thức cầu nguyện cho người chưa biết Chúa cũng như bổn phận phải đem Chúa đến cho mọi người. Vì thế, cần khơi dậy tinh thần sống đạo tốt hơn nơi mỗi giáo dân. Tập sống gương mẫu, đạo đức và thánh thiện để nên ngọn đèn thắp sáng cho mọi người. Người giáo dân có thể đóng góp rất nhiều để xây dựng nhà thờ, mua sắm trang thiết bị cho mục vụ, nhưng rất khiêm tốn chi tiêu cho việc bác ái. Chưa ý thức mình là Kitô hữu, người mang Chúa Kitô trong mình. Cần sống như Chúa Kitô đã sống. Sống bác ái và yêu thương, bao dung và tha thứ, quảng đại và chia sẻ.

Giáo phận Hưng Hóa lúc này như một cánh đồng đang cần những thợ gặt. Nguồn nhân sự và việc đào tạo nhân sự phục vụ loan báo Tin Mừng vẫn còn yếu về nhiều mặt. Khoảng cách địa lý quá xa, dân sống tại vùng núi thưa thớt, việc quy tụ dân Chúa đòi hỏi nhiều hy sinh và nhiệt tình dấn thân. Ngôn ngữ dị biệt cũng là một trở ngại lớn cho việc tìm đến với những người anh em dân tộc thiểu số tại địa phương. Hội nhập văn hóa với mỗi bản sắc dân tộc khác nhau để Tin Mừng có thể đến với những anh chị em còn gặp nhiều khó khăn.

Giáo phận Hưng Hóa, miền đất bao la rộng lớn, đa sắc tộc

CGvDT: Trong hành trình đời tu, Ðức cha từng có những dịp gần gũi học hỏi các cây đại thụ truyền giáo như linh mục Piô Ngô Phúc Hậu,… cộng với sự gắn bó lâu năm tại giáo phận qua các tác vụ, những kinh nghiệm quý báu ấy sẽ giúp ích gì cho Ðức cha trong sứ vụ mới?

Ðức cha Ðaminh Hoàng Minh Tiến: Thực sự, bất cứ ai sống đời tu được gần gũi và học hỏi với những bậc thầy gương mẫu là một hồng ân. Không chỉ riêng tôi, mà hầu hết các linh mục giáo phận đều nhận thấy những gương sáng mẫu mực để noi theo. Các linh mục của Chúa cần ý thức tinh thần truyền giáo như là bổn phận và trách nhiệm của người Kitô hữu. Yêu mến người ngoại như Ðức Giêsu đã yêu. Liên tục lên đường, tiếp cận với các anh chị em để đem Chúa đến cho họ. Sống khó nghèo và thánh thiện chính là lời rao giảng sống động nhất của Tin Mừng.

Việc gắn bó với giáo phận qua nhiều tác vụ chắc chắn cho tôi nhiều kinh nghiệm trong sứ vụ mới như trong vấn đề đào tạo linh mục và nhân sự phục vụ truyền giáo trong giáo phận này. Tôi cũng có sự am hiểu nhất định về các thành viên linh mục đoàn, chủng sinh, tu sĩ và hiểu biết về giáo phận, giáo xứ, giáo họ, con người vùng miền, trình độ dân trí và những đặc điểm tâm lý vùng miền. Những điều này thuận lợi trong việc nhận diện giáo xứ, giáo họ… Hy vọng với những kinh nghiệm và sự gắn bó này giúp tôi sớm có những hoạch định mục vụ chung cho giáo phận theo tinh thần hiệp hành của Thượng Hội đồng Giám mục, đặc biệt ở những khu vực mang đậm nét văn hóa bản sắc dân tộc, để Dân Chúa được nuôi dưỡng và chăm sóc chu đáo trong một Giáo hội hiệp hành.

CGvDT: Xin chúc cho những dự định của Ðức cha được triển nở tốt đẹp như lòng Chúa mong muốn. Cuối cùng, qua báo Công giáo và Dân tộc, xin Ðức cha có đôi lời nhắn gởi tới bạn đọc, trong đó có các thành phần Dân Chúa giáo phận Hưng Hóa?

Ðức cha Ðaminh Hoàng Minh Tiến: Xin cảm ơn bạn đọc vẫn trung thành với trang báo CGvDT giữa một thời đại thông tin đa dạng và phức tạp. Các bạn đang giúp cho tờ báo có thể tiếp tục hiện diện và phát triển theo tinh thần của thánh Phaolô: “Miễn là Ðức Kitô được rao giảng” (Pl 1,18). Tôi đánh giá cao những bài báo đã được xuất bản chính thức, có trách nhiệm pháp lý và mang tính xây dựng. Nhờ đó, bạn đọc có thể tìm được nơi đó những kiến thức hữu ích để kiên định trong đức tin, vững vàng trong đức cậy và chân thành trong đức mến. Kính chúc bạn đọc một năm mới an khang thịnh vượng, nên chứng tá của Tin Mừng trong tình hiệp nhất và yêu thương.

CGvDT: Chúng con cảm ơn Ðức cha.

Nguyễn Hùng Luân (thực hiện