Thỏa thuận giữa Chính phủ Việt Nam và Tòa Thánh về Quy chế lập Văn phòng và Đại diện Thường trú Tòa Thánh tại Việt Nam là một tin vui. Với niềm tin, thì tin vui này là ân sủng của Thiên Chúa ban cho Giáo hội Việt Nam và cho quê hương Việt Nam. Với thực tiễn, tin vui này là hoa trái của công cuộc đối thoại với nỗ lực của rất nhiều người góp phần, đòi hỏi nhiều thiện chí, khôn ngoan, hy vọng và kiên nhẫn.
Ở thời điểm hiện tại, về phía Tòa Thánh, các cơ quan thông tin đại chúng nhắc nhiều tới Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Đức Hồng y Parolin và nhiều nhân vật khác của Vatican; và về phía Việt Nam là Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, người đã thăm Vatican hồi tháng 7.2023 và cùng Đức Giáo Hoàng thông báo hai quốc gia đã thông qua Quy chế kể trên. Tuy nhiên, nhìn về quá khứ, không thể không nhắc tới Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II và Đức Hồng y Roger Marie Élie Etchegaray, là những vị đã khởi đầu cho tiến trình đối thoại giữa Tòa Thánh và Việt Nam từ năm 1989, cũng như nhiều vị lãnh đạo cao cấp của Việt Nam qua các thời kỳ.
Xin cúi đầu tri ân mọi nhân vật đạo đời đã góp phần để có tin vui này.
NHỮNG THUẬN LỢI CHO SỨ VỤ CỦA GIÁO HỘI VIỆT NAM
Đây là tin vui vì sẽ mở ra những thuận lợi cho sinh hoạt của Giáo hội tại Việt Nam. Thực ra hiện nay, chính sách của Nhà nước Việt Nam đối với sinh hoạt tôn giáo đã có nhiều cởi mở. Tuy nhiên, với thỏa thuận ngoại giao này, uy tín của Tòa Thánh cũng như của Việt Nam được nâng cao. Cụ thể về phía chính quyền Việt Nam, thỏa thuận với Tòa Thánh là một biểu hiện tính độc lập và đột phá trong chính sách đối với các tôn giáo. Còn về phía Giáo hội, ngoài những cơ hội phát triển như kể ở trên, thì một cuộc tông du của một vị giáo hoàng đến Việt Nam trở thành khả thi.
Trước mắt, với sự hiện diện của vị Đại diện thường trú của Tòa Thánh, Giáo hội Việt Nam có quyền hy vọng một tương lai thuận lợi hơn cho các sinh hoạt của Giáo hội giữa lòng dân tộc, và đồng hành mạnh mẽ hơn trong những tương quan đời thường, vốn đã cùng vui mừng và hy vọng, âu sầu và lắng lo trong những khó khăn chung của đất nước, điển hình như trong tình trạng dịch bệnh Covid-19 vừa qua, nay sẽ thêm nhiều động lực thôi thúc.
Sống thân thiện trong gia đình dân tộc, sự hiện diện và sinh hoạt của các Kitô hữu Việt Nam sẽ là sự đồng hành với đồng bào của mình, trong đó có các tôn giáo bạn, để cùng nhau xây dựng quê hương đất nước ngày càng phát triển hơn, theo kịp với đà tiến của xã hội, của thế giới. Giáo hội Việt Nam có cơ hội bày tỏ ý thức trách nhiệm với dân tộc, cụ thể là sẽ góp phần tích cực vào lãnh vực giáo dục, y tế, và bác ái xã hội. Đây là 3 lãnh vực mà Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, Đức cố Giáo Hoàng Bênêđictô XVI, và Đức Giáo Hoàng đương nhiệm Phanxicô, cũng như Hội đồng Giám mục Việt Nam và nhiều người thiện chí tại Việt Nam, từ lâu rất mong muốn được góp phần.
HIỆP HÀNH VỚI DÂN TỘC
Với thỏa thuận này, là môn đệ của Đức Kitô, người Công giáo Việt Nam, theo định hướng của Thượng Hội đồng Giám mục Thế giới thứ XVI, sẽ dấn thân hơn nữa để hiệp hành với dân tộc.
Hiệp hành trong tinh thần yêu mến sự thật, kiếm tìm sự thật, và tôn trọng sự thật, cộng đồng Kitô hữu hiện diện trong xã hội Việt Nam vừa với tư cách là một thành viên trong gia đình, vừa với tư cách là một ngôn sứ, để nghiêm túc trong nghiên cứu, suy tư, cầu nguyện và chiêm niệm, sẽ trung thành với sứ vụ ngôn sứ, là đưa ra những phán đoán và quyết định khách quan của một phát ngôn của Thiên Chúa, trung thành chuyển thông Ý Chúa và nghiêm chỉnh thi hành Ý Chúa trong lòng dân tộc.

Hiệp hành trong sự dấn thân, xây dựng, bảo vệ và phát triển hòa bình trong gia đình dân tộc, trong khu vực, và trên thế giới, cộng đoàn Kitô hữu tại Việt Nam kiên trì sống mầu nhiệm Chúa Kitô và thi hành sứ vụ với một động lực của tình yêu, để không có khoảng cách giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên, và giữa con người với Đấng Tuyệt Đối là cha của mọi tạo vật, cùng sống dưới mái nhà chung, cùng thực hiện ước mơ về sự công chính, bình an, và hoan lạc trong gia đình nhân loại, theo lý tưởng của kinh Hòa Bình.
Hiệp hành là vượt thắng sự yếu nhược của thân phận con người, để không chiều theo sự lôi kéo của những bản năng thấp hèn, không ngả theo những quyến rũ của bổng lộc trần thế. Cộng đoàn Kitô hữu tại Việt Nam hiện diện và sinh hoạt giữa lòng dân tộc, trở thành hiện thân của con Thiên Chúa, với sự tự do của con cái Thiên Chúa, trở thành muối, thành men, thành ánh sáng của hiến chương Nước Trời Bát Phúc.
HƯỚNG VỀ TƯƠNG LAI
Giáo phận Long Xuyên đang xây dựng Cơ sở bác ái chăm sóc người cao tuổi để đánh dấu kỷ niệm 65 năm thành lập. Đây là một công trình mà giáo phận muốn thể hiện ước mong của mình, là hiệp hành với dân tộc phục vụ anh chị em mình theo tinh thần Kitô giáo.
Đây là công trình bác ái yêu thương, vì được tổ chức với mục tiêu chăm sóc những người cao tuổi, không phân biệt tôn giáo, giai cấp xã hội. Họ được coi là bậc lão thành trong gia đình dân tộc đang cần được chăm sóc, trong bầu khí thân thiện của một gia đình, là anh chị em với nhau, và là con của Đấng Chí Tôn.
Đây là công trình y tế, vì được tổ chức trở thành một bệnh viện chữa trị và chăm sóc cả về y khoa, về tâm lý, và tâm linh. Lý tưởng là công trình này sẽ được thực hiện do đội ngũ trên 100 nhân viên được đào tạo, trong đó có các y bác sĩ, để phục vụ cho khoảng 300 cụ ông, cụ bà.
Đây cũng còn là công trình giáo dục, vì có định hướng được tổ chức như một trường học, để giáo dục về tình tương thân tương ái trong văn hóa Việt Nam, và mời gọi mọi thành phần trong xã hội tham gia đóng góp cho công trình, đặc biệt là mời gọi thế hệ trẻ đến học hỏi và thực hành về lòng thảo hiếu của thế hệ con cháu đối với thế hệ cha ông.
Để kết thúc, xin được trích số 9 trong Thư Chung 1980 của Hội đồng Giám mục Việt Nam: “Chúng ta phải đồng hành với dân tộc mình, cùng chia sẻ một cộng đồng sinh mạng với dân tộc mình, vì quê hương này là nơi chúng ta được Thiên Chúa mời gọi để sống làm con của Người, đất nước này là lòng mẹ cưu mang chúng ta trong quá trình thực hiện ơn gọi làm con Thiên Chúa, dân tộc này là cộng đồng mà Chúa trao cho chúng ta để phục vụ với tính cách vừa là công dân, vừa là thành phần Dân Chúa…”.
Giám mục Giuse TRẦN VĂN TOẢN - GP Long Xuyên
Bình luận