 |
| Đức cha Giuse Đinh Đức Đạo, Chủ tịch Ủy ban Giáo dục Công giáo thuộc HĐGMVN |
● CGvDT: Thưa Đức cha, xuất phát từ nhu cầu thực tiễn nào mà HĐGM quyết định thành lập Học viện Công giáo (HVCG)?
ĐGM.ĐĐĐ: Việc thành lập HVCG Việt Nam đã được HĐGMVN quyết định từ năm 2010, trong khóa họp thường niên tại Đền Thánh Đức Mẹ Bãi Dâu. Có một số nhu cầu hay lý do cho quyết định này.
Nhu cầu đầu tiên là nâng cao kiến thức và khả năng thần học của mọi thành phần Dân Chúa, bao gồm linh mục, tu sĩ và giáo dân. Kiến thức sâu xa và khả năng suy tư thần học ở nơi nào và vào thời đại nào cũng hữu ích, nhưng đặc biệt cần thiết cho người Công giáo Việt Nam hôm nay, đứng trước những hoàn cảnh của thời đại, nhất là hai hoàn cảnh sau đây:
Qua các phương tiện truyền thông và qua các cuộc gặp gỡ, giao lưu với nhiều thành phần trong nước và với các quốc gia khác, người Công giáo Việt Nam tiếp xúc với rất nhiều trào lưu tư tưởng khác nhau. Những tư tưởng đó có thể đóng góp cho việc hiểu và sống Tin Mừng được sâu đậm và phong phú hơn, nhưng cũng có thể gây ra những khó khăn, nghi nan về nếp sống theo Tin Mừng hay về chính Tin Mừng của Chúa.
Vì nhu cầu, cơ cấu và nếp sống của xã hội kỹ nghệ hóa và kỹ thuật hóa, cuộc sống của con người Việt Nam đang từ từ chuyển biến từ nếp sống có tính cách gia đình và cộng đoàn sang nếp sống mang đậm tính cá nhân. Trong hoàn cảnh này, truyền thống và tập tục sống đạo sẽ chưa đủ để nâng đỡ đời sống Đức Tin của các tín hữu, mà còn cần có sự hiểu biết và xác tín cá nhân của người tín hữu nữa.
Nhu cầu thứ hai là tạo môi trường thích hợp nhằm khích lệ và thúc đẩy công tác nghiên cứu và suy tư thần học, mục vụ để:
Đóng góp vào công tác mục vụ của Giáo hội Việt Nam, nhất là trong hoàn cảnh của một xã hội đang có nhiều chuyển biến trên hầu hết mọi lãnh vực của cuộc sống hiện nay. Cuộc sống thay đổi thì phương thức mục vụ cũng cần được canh tân.
Đối thoại với các tư tưởng và nếp sống văn hóa Việt Nam trong bối cảnh của các tôn giáo cổ truyền và các trào lưu tư tưởng hiện đại.
Đóng góp vào những nỗ lực suy tư thần học và mục vụ của Giáo hội hoàn vũ, nhất là của Giáo hội tại các nước Á châu. Giáo hội Việt Nam chúng ta đang đóng góp cho Giáo hội hoàn vũ về chứng tá đời sống đạo sốt sắng và nhiệt thành mà các vị Giám mục, linh mục và tu sĩ nam nữ từ nước ngoài đến viếng thăm Việt Nam, ai cũng cảm phục. Tuy nhiên, về suy tư thần học và sáng kiến mục vụ, có lẽ Giáo hội Việt Nam chưa có những đóng góp xứng đáng với sức mạnh của kinh nghiệm Đức Tin của mình.
● CGvDT: Mục tiêu hướng đến của Học viện là gì, thưa Đức cha?
ĐGM.ĐĐĐ: Mục tiêu mà Học viện hướng đến phải là việc thực hiện các mục đích khiến HĐGMVN quyết định thành lập Học viện. Nếu xét về đặc tính của Học viện để thực hiện những mục đích nói trên thì đây là một Phân khoa trong cơ cấu Đại học của Giáo hội Công giáo. Chương trình học của một Phân khoa có ba chu kỳ. Chu kỳ I (5 năm) là chu kỳ căn bản đặt nền tảng về Thần học và Triết học, chu kỳ này cấp bằng Cử nhân Thần học. Chương trình học của các Đại Chủng viện hay một số Học viện Thần học của các Dòng tu tại Việt Nam hiện nay tương đương với chương trình học của chu kỳ I. Chu kỳ II (3 năm) là chu kỳ chuyên môn, cấp bằng Cao học Thần học; Chu kỳ III (3 hay 4 năm) tiếp tục chuyên môn và cấp bằng Tiến sĩ Thần học. Học viện Công Giáo Việt Nam sẽ bắt đầu mở hai chuyên ngành Thần học: Thần học Thánh Kinh và Thần học Tín lý.
HĐGMVN muốn thành lập Học viện theo quy chế của một Đại học của Giáo hội và văn bằng Thần học được Học viện cấp sẽ có giá trị quốc tế, tương đương như văn bằng Thần học của các Đại học thuộc Giáo hội bên Âu Mỹ hay bất cứ nơi nào trên thế giới. Do đó, HVCG Việt Nam phải hội đủ điều kiện của một Phân khoa Thần học và phải được Bộ Giáo dục Công giáo của Tòa Thánh công nhận.
● CGvDT: HĐGMVN đã đề ra quy chế tuyển sinh, chương trình đào tạo cụ thể ra sao? Và đội ngũ giảng dạy sẽ được tuyển chọn như thế nào?
ĐGM.ĐĐĐ: Khi được phép hoạt động, Học viện sẽ mở ngay khóa học để chuẩn bị lên Chu kỳ II học chuyên ngành. Các ứng sinh sẽ là những người đã học hết chương trình Chu kỳ I (cụ thể là chương trình Đại Chủng viện hay Học viện Thần học của các dòng tu). Cuối khóa sẽ mở cuộc thi và phát bằng Cử nhân Thần học cho những ứng sinh hội đủ điều kiện. Đây là văn bằng cần thiết để có thể được nhận vào Chu kỳ II học chuyên ngành. Khi đã có bằng Cử nhân Thần học, ai muốn cũng có thể ghi danh vào các đại học khác trên thế giới. Tiếp sau đó, Học viện sẽ mở chương trình của Chu kỳ I với các điều kiện nhập học sẽ được Học viện thông báo.
Về đội ngũ giảng dạy: Học viện sẽ mời các giáo sư có học vị Tiến sĩ và đang giảng dạy tại các Đại Chủng viện của các giáo phận và HVCG của các dòng tu; các giáo sư theo chuyên môn, thuộc các Đại Chủng viện và Học viện Thần học. Như vậy, HVCG sẽ là kết quả của sự cộng tác của tất cả Giáo hội Việt Nam, chứ không phải của một giáo phận hay một dòng tu.
● CGvDT: Xin Đức cha giới thiệu đôi nét về tổ chức của Học viện trong tương lai?
ĐGM.ĐĐĐ: Đây là Phân khoa trong cơ cấu Đại học của Giáo hội nên phải có cơ cấu như Bộ Giáo dục Công giáo của Tòa Thánh quy định cho các Đại học. Chưởng ấn là Đức cha Chủ tịch HĐGMVN, Phó Chưởng ấn là Đức cha Chủ tịch Ủy ban Giáo dục Công giáo. Trong việc điều hành trực tiếp các sinh hoạt, Học viện sẽ có Viện trưởng, Phó Viện trưởng, Ban Cố vấn và các Tiểu ban.
● CGvDT: Khi chính thức đi vào hoạt động, có lẽ cơ hội để giáo dân tiếp cận, nâng cao kiến thức Thần học sẽ càng được mở rộng?
ĐGM.ĐĐĐ: Trong cơ cấu học vấn của một đại học, bất cứ ai cũng có thể ghi danh học, miễn là có đủ điều kiện. Trong thực tế của Giáo hội Việt Nam, chắc không có nhiều giáo dân có đủ điều kiện để theo được tất cả hành trình. Do đó, Học viện cần có những chương trình Thần học đáp ứng điều kiện sống và nhu cầu của anh chị em giáo dân, vì đây cũng là một trong các mục đích của việc thành lập Học viện Công giáo Việt Nam.
● CGvDT: Vì là Học viện Công giáo đầu tiên hiện diện tại Việt Nam sau 1975 và có sự khác biệt đáng kể so với các Học viện thông thường, nên chắc hẳn có những khó khăn, trở ngại ban đầu?
ĐGM.ĐĐĐ: Người ta thường nói “Vạn sự khởi đầu nan”, việc gì cũng có cái khó khăn lúc ban đầu. Nhưng tôi tin tưởng là nhờ ơn Chúa giúp và sự cộng tác nhiệt tình của mọi thành phần Dân Chúa cùng lời cầu nguyện của quý ông bà, anh chị em, nhất là giới trí thức tuy không phải Công giáo nhưng có lòng thì chương trình Học viện Công Giáo Việt Nam sẽ được thực hiện.
● CGvDT: Khi nào thì việc xây dựng Học viện sẽ diễn ra, và Học viện sẽ được đặt ở đâu, thưa Đức cha?
ĐGM.ĐĐĐ: Để Học viện Công Giáo Việt Nam có thể hoạt động, HĐGMVN cần có sự phê chuẩn của Tòa Thánh và giấy phép hoạt động của Nhà nước. HĐGMVN đã đệ đơn xin Tòa Thánh và Nhà nước cho phép hoạt động vào năm học 2015 – 2016. Chúng ta có nhiều hy vọng sẽ được chấp thuận.
Khi được hoạt động, Học viện Công giáo Việt Nam sẽ bắt đầu sinh hoạt tại Trụ sở Văn phòng Hội Đồng Giám Mục (72/12 Trần Quốc Toản, Tp. HCM), đồng thời cũng tìm cho Học viện một địa điểm quanh vùng TPHCM để có thể xây dựng cho Học viện một cơ sở xứng đáng và thích hợp.
CGvDT: Xin cảm ơn Đức cha!
GIÁNG HƯƠNG thực hiện
Bình luận