Hằng ngày chúng ta luôn chứng kiến việc lãng phí thực phẩm trong tiêu dùng sinh hoạt của chính mình và những người xung quanh. Tại các quán ăn, từ bình dân đến sang trọng, việc gọi món tràn lan, cuối cùng thường không tiêu dùng hết bỏ lại một lượng thực phẩm thừa. Ở những quán Buffet, khách hàng lấy thức ăn thật nhiều và bỏ lại cũng nhiều, tạo ra một sự lãng phí không nhỏ. Những cánh đồng được mùa rớt giá, đã để lại bao hecta xu hào, cà rốt, cà chua, rau xanh dùng làm phân xanh… Kể ra những hiện tượng như trên để thấy rằng người Việt ta rất lãng phí trong cách sử dụng, chế biến, bảo quản và quy hoạch canh tác các loại lương thực, thực phẩm.
![]() |
Việc lãng phí thực phẩm hiện nay còn do tâm lý, văn hóa ăn uống đã tồn tại khá lâu trong tư duy người Việt mang tâm lý “no bụng, đói con mắt”, nên cứ phải mâm cao, cỗ đầy thì mới sang, mới đẹp. Tâm lý và tư duy sẽ gây ra hậu quả là lãng phí thức ăn và bệnh thừa cân, béo phì kéo theo một loạt các bệnh như mỡ máu, huyết áp, tim mạch tiểu đường, đem lại cho hệ thống y tế những gánh nặng không nhỏ.
Song song với những đám cỗ linh đình, những bàn tiệc sang trọng và những thói quen lãng phí của nhiều người nơi đô thị phát triển, hằng ngày vẫn có rất nhiều người ở vùng khó khăn thiếu ăn thiếu mặc. Vì thế nên nghĩ tới việc tiêu dùng đúng mức để có thể chia sẻ nguồn sống tới những nơi thiếu thốn một cách hợp lý.
Việc lãng phí thực phẩm không chỉ hao hụt tài nguyên vật chất mà còn dẫn đến ô nhiễm môi trường. Theo quan điểm Công giáo, những cây trái, hoa màu, đất đai, thiên nhiên và những loài thụ tạo đều là tạo vật của Thiên Chúa. Ngài giao cho con người chịu trách nhiệm về toàn thể thế giới tự nhiên, để chăm lo sao cho thế giới tự nhiên được hài hòa và phát triển. Lãng phí thực phẩm cũng là một hình thức bóc lột trái đất, làm kiệt quệ nguồn tài nguyên thiên nhiên. Và sâu xa hơn, đó là giành sự sống của những người kém may.
Đức Thánh Cha Phanxicô, nhân Ngày Quốc tế Nhận thức về thất thoát và lãng phí thực phẩm 29.9.2022 đã nói với Tổ chức Nông Lương của Liên Hiệp Quốc rằng: “Sự thất thoát và lãng phí lương thực đều là những sự thật đáng trách, vì chúng chia rẽ nhân loại giữa những người có quá nhiều và những người thiếu những thứ cần thiết, làm gia tăng bất bình đẳng, tạo ra bất công và từ khước người nghèo”. Khi thực phẩm không được sử dụng đúng cách, bị thất thoát hoặc lãng phí, là người ta đang sống một “nền văn hóa vứt bỏ”. Đức Phanxicô đã khẳng định: “Lãng phí thực phẩm là lãng phí con người”.
Ngô Quốc Đông
Bình luận