Ông cha đi học báo chí

Chúng tôi gọi linh mục Vinh Sơn Trần Văn Hòa, chánh xứ Bình Thới (TGP.TPHCM ) với cái tên “người anh Cả” có lẽ cũng chẳng sai, vì trong giới Công giáo, dù không phải người duy nhất nhưng cha là một trong những vị mục tử đầu tiên và hiếm hoi đến nay theo học nghiệp báo chí. Được dịp chuyện trò với “người anh đồng môn”, chúng tôi hiểu thêm nhiều điều, nhận ra kiến thức học tưởng chừng khô khan lại được cha khéo léo đem vào trong công tác mục vụ tại xứ nhà.

Nhà thờ Bình Thới đón chúng tôi với tiết trời mát dịu, điều hiếm thấy khi vào mùa này, ở Sài Gòn không nắng gắt cũng mưa dầm. Ngôi thánh đường nằm trong con hẻm nhỏ, bao quanh là những dãy nhà san sát liền kề. Bước vào bên trong, ấn tượng đầu tiên đập vào mắt là “Bản giao ước” đặt trang trọng ngay lối ra vào nhà xứ. Trên đó có 10 điều, ghi lại những điểm đã được thống nhất giữa người giáo dân với giáo xứ. “Ngày trước, cha ông ta sống trong làng thường có hương ước, gồm những quy định chung về đời sống tập thể, đó chính là mối dây giúp cho xã hội ổn định. Vậy tại sao mình không bắt chước và áp dụng vào trong giáo xứ”, cha Hòa nhớ lại lý do bản “hương ước” được khai sinh. Đặc biệt hơn, trên đó không chỉ nhắc nhở về cách ứng xử bên trong họ đạo, điều thứ 10 còn nhắn nhủ mỗi người về trách nhiệm công dân, vấn đề mà cha Hòa cho biết đã học hỏi từ đường hướng mục vụ của Đức cố Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình. “Cách làm này thiệt hay, thể hiện tinh thần yêu quê hương, cùng góp sức xây dựng lối sống đẹp của bà con Công giáo”, bà Tạ Thị Tâm, một người không Công giáo sống cạnh nhà thờ nhận xét.

Bên ly nước mát rượi, vị mục tử kể về nghiệp viết lách của mình đến như một cơ duyên. Từ nhỏ, cha đã rất ham học vì nghĩ sẽ giúp bản thân biết thêm cái mới và cũng để đối nhân xử thế. Đến khi làm linh mục, lại càng phải học nhằm thực hiện tốt công tác mục vụ. Đó là lý do tại sao tới sau ngày chịu chức, cha vẫn theo đuổi niềm đam mê đèn sách. Năm 1990, thời điểm đang học Anh văn tại trường Đại học Tổng hợp TPHCM (Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn bây giờ), cha nhận bài sai chuyển từ giáo xứ Bình Lợi về coi sóc xứ Bến Hải. Về xứ mới, hai năm đầu, chuyện học hành được cha ngưng lại, dành hết thời giờ cho công tác mục vụ và tổ chức giáo xứ, đến ngày quay lại trường thì kết quả học trước đó bị xóa bỏ vì không được bảo lưu. Sau đó, ngài chọn cho mình cách tự học tiếng Anh tại nhà, còn ở trường chuyển hướng qua học ngành báo chí để làm dày thêm khả năng viết vốn có từ trước. “Ngày còn là chủng sinh và năm đầu đời linh mục, tôi đã cộng tác với nhiều tờ báo. Nhiều khi cầm tờ báo trên tay có bài mình trong đó nhưng lại không vui, bởi lẽ với lượng thông tin được đăng tải, nếu đủ kỹ năng, mình có thể khai triển rộng thêm, đánh động lòng người hơn nữa. Do đó, chọn học làm báo để bù vào những gì còn thiếu”, cha cho hay. Kể từ đó, ban ngày ông cố lo việc nhà xứ, tối lặng lẽ đến trường. Vào lớp học ở tuổi gần 50, cha là thành viên lớn tuổi nhất nên được mọi người tín nhiệm bầu làm lớp trưởng và thường gọi vui bằng biệt danh “bác học” (bác lớn tuổi còn đi học). Sau 4 năm, cha ra trường với khả năng viết lách vững vàng, thể hiện rõ nhất là soạn mỗi bài giảng dễ dàng hơn, lồng ghép vào đó không chỉ giáo lý, tín lý... mà còn những vấn đề đời thường để giáo dân đón nhận.

Cha còn là tuyên úy của phong trào Hướng đạo

Với kiến thức học được, ngài mở lớp truyền đạt kỹ năng báo chí cho nhiều người, giúp họ điều hành, quản lý giáo xứ, xây dựng bản thông tin cách khoa học hơn. Riêng mỗi cá nhân, sau khi kết thúc khóa, có thể tự tin thuyết trình hay viết bài về các hoạt động của đoàn thể mà mình đang tham gia. Song song với đó, cha còn mời người có kinh nghiệm đến truyền đạt kỹ năng sống cho giáo dân với nhiều khóa học như cắm bông, gói bánh, hay âm nhạc…

Ngày còn ở trường, điều cha học được là muốn giỏi trong bất kỳ ngành nghề nào, phải duy trì thói quen đọc sách. Do đó về sau, quy tắc này được cha áp dụng vào việc mục vụ. “Đọc sách giúp ta hiểu biết thế giới xung quanh, giúp cho tâm hồn thư thái, biết xử trí cách nào là tốt nhất trong mọi hoàn cảnh”, cha chia sẻ. Để khuyến khích mọi người, nhất là giới trẻ trong xứ say mê việc đọc, cha dựng nên tủ sách với nhiều đầu sách khác nhau. Riêng ngài trung bình mỗi tuần “ngốn” hết một cuốn.

Sau hơn 20 năm ra trường, khi nhìn lại, cha thấy việc học báo chí giúp ích cho bản thân rất nhiều vào công tác phục vụ giáo xứ. Thậm chí bây giờ, hễ có bạn trẻ nào cần tư vấn, ngài sẵn sàng ngồi hàng giờ đồng hồ để trò chuyện, định hướng cùng các em. Cha quan niệm : “Như Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói, cần phải đi ra khỏi giáo xứ, đi ra ngoài đường để hội nhập vào xã hội. Báo chí là một phương tiện có lợi thế, vì học làm báo sẽ học được nhiều điều mới mẻ và đa dạng. Kiến thức sẵn có sẽ là chìa khóa phổ thông để người ta dễ dàng thâm nhập vào đời”.