Ðền Các Thánh Tử Ðạo Việt Nam nằm khuất sau thánh đường giáo xứ Thái Bình, thuộc hạt Xóm Mới, TGP TPHCM.
Năm 2004, sau khi hoàn thành công trình xây dựng nhà sinh hoạt giáo lý của giáo xứ, linh mục Giuse Phạm Đức Tuấn, nguyên chánh xứ Thái Bình, đã nảy ra ý tưởng trùng tu tháp chuông cũ thành Đền Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, cũng là bổn mạng của HĐMVGX. Ý tưởng ấy như một ngọn lửa, thắp lên khát vọng tưởng nhớ các bậc tiền nhân. Đúng dịp khai mạc Năm Thánh kỷ niệm 50 năm thành lập giáo xứ (1955-2005), ngày 24.10.2004, Đức Hồng y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn đã làm phép và khánh thành ngôi đền, đánh dấu một cột mốc thiêng liêng.
Ngôi đền có chiều cao 12m, đế vuông mỗi cạnh 4m, trên đỉnh nổi bật với thánh giá trắng. Đền được phủ gam màu vàng ấm, mái nhà chồng diêm cong vút lên, lợp ngói xanh, gợi nhớ đến mái đình làng, một nét đặc trưng của kiến trúc truyền thống Việt Nam. Nhưng điều làm nên sự độc đáo là không gian mở với những ô cửa vòm mang phong cách phương Tây, để ánh sáng tự nhiên tràn vào, hòa quyện hai nền văn hóa trong một tổng thể hài hòa.
Trước mặt đền, hai câu nói nổi tiếng của Chân phước Anrê Phú Yên được khắc trang trọng: “Tình yêu đáp trả tình yêu - Mạng sống đáp đền mạng sống”. Lời ấy như một nhắc nhở, thôi thúc giáo dân sống đức tin mãnh liệt, noi gương các thánh.
Trong đền, tên của 117 vị thánh được trang trọng khắc trên các cột, thứ tự dựa theo ngày tháng bổn mạng. Đây không chỉ thể hiện lòng tôn kính đối với các vị thánh mà còn giúp cho các em thiếu nhi cũng như giáo dân có thêm thông tin và hiểu biết về những tấm gương anh dũng. Những con người với đức tin kiên trung, dù phải đối mặt với đòn roi, xiềng xích, gông cùm, nhưng vẫn một lòng kiên quyết giữ vững đạo. Chính điện là nơi đặt tượng Thánh Giuse Nguyễn Duy Khang (1832-1861), trong một bệ thờ bằng kính, là vị bổn mạng của của giáo lý viên giáo xứ. Sau này, khi tái lập phong trào Thiếu nhi Thánh thể, cha Giuse Phạm Đức Tuấn đổi tên thành Xứ đoàn Các Thánh Tử Đạo Việt Nam.
Tầng trên của đền là nơi lưu giữ thánh tích xương của 27 vị thánh nhân. Phần thánh tích này do Đức cố Giám mục Giuse Vũ Duy Thống trao cho linh mục Giuse Phạm Đức Tuấn. Những thánh tích quý giá được trưng bày để giáo dân chiêm ngưỡng và cầu nguyện. Nổi bật trong khu vực là bức phù điêu khắc họa sáu vị thánh, từ trái qua phải lần lượt là: Matthêu Lê Văn Gẫm (thương gia); Phêrô Borie Cao (Giám mục Thừa sai Paris); Đaminh Phạm Trọng Khảm (quan án); Anê Lê Thị Thành (giáo dân); Gioan Đoàn Viết Đạt (linh mục); Giuse Nguyễn Duy Khang (thầy giảng). Mỗi người một câu chuyện, một hành trình đức tin rực rỡ.
Tháng 1.2025, nhân dịp thánh lễ khai mạc Năm Thánh, kỷ niệm 70 năm thành lập giáo xứ, linh mục Gioan Baotixita Phạm Minh Đức, chánh xứ đương nhiệm của xứ Thái Bình, đã cùng với giáo dân tiến hành tu sửa lại ngôi đền. Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Năng, Đức cha Giuse Trần Văn Toản - Giám mục giáo phận Long Xuyên đã về làm phép đền thánh. Anh Nguyễn Thiên Vinh, người trực tiếp tham gia vào việc trùng tu các hạng mục chia sẻ: “Giáo xứ đã làm mới lại mặt đựng thánh tích, sơn sửa lại màu sắc để trông tươi mới hơn. Bên cạnh đó, chúng tôi còn lắp đặt thêm hệ thống ánh sáng, để khi về đêm, ngôi đền trở nên lung linh hơn”.
Đền thánh mở cửa từ 6 giờ sáng đến 21 giờ tối hàng ngày, đón giáo dân đến đọc kinh và cầu nguyện. Giữa nhịp sống hối hả, nơi đây là chốn bình an để gởi gắm ước nguyện và tìm sự tĩnh lặng trong tâm hồn. Ông Nguyễn Công Bình, Chủ tịch Hội đồng Mục vụ giáo xứ, cho biết: “Vào tháng 11 hằng năm, giáo dân quy tụ lúc 19 giờ mỗi tối để đọc kinh, và thánh lễ mừng bổn mạng HĐMVGX cũng được tổ chức tại đây.”
Trải qua hàng thế kỷ, các vị chứng nhân đức tin đã gieo hạt giống đức tin, nuôi dưỡng đời sống đạo kiên vững của Giáo hội Công giáo Việt Nam. Đền thánh tưởng nhớ các ngài tại xứ Thái Bình là nơi cầu nguyện, sinh hoạt tôn giáo, điểm tựa tinh thần, nhắc nhở các thế hệ về sự hy sinh cao cả và lòng trung thành tuyệt đối với đức tin.
Phúc Hậu
Bình luận