Ý kiến của các thành phần Dân Chúa trước sự kiện ngoại giao lịch sử

Thông tin Tòa Thánh sẽ có vị Đại diện thường trú ở Việt Nam nhanh chóng được lan tỏa trong cộng đồng Công giáo khắp 27 giáo phận, thu hút sự quan tâm cùng với đó là những cảm xúc vui mừng, phấn khởi…

TIẾN VÀO BIỂN LỚN

Linh mục Gioan Kim Khẩu Nguyễn Văn Hinh (Tu đoàn Thiên Phúc): Tòa Thánh và Việt Nam đã đạt được “Thỏa thuận Quy chế hoạt động của Đại diện thường trú và Văn phòng Đại diện thường trú Tòa Thánh tại Việt Nam”. Đây là điều vui mừng của Giáo hội Việt Nam vì sự hiện diện thường xuyên của vị Đại diện Tòa Thánh sẽ giúp Giáo hội tại Việt Nam cảm nhận được sự hiệp thông của Đức Thánh Cha cách cụ thể. Ngày 27.7.2023 đặt nền tảng, ổn định về con người và Văn phòng đại diện, là mốc lịch sử của trang sử mới. Sự kiện này cũng là bước đầu mở vào con đường hoàn vũ. Giáo hội Việt Nam cùng với dân tộc và mọi người thiện chí, đang đi vào biển lớn. Nhìn về sự kiện, Đức Hồng y Pietro Parolin đã nhắn nhủ :“Tương lai mời gọi chúng ta cùng nhau theo đuổi trên một con đường dưới dấu hiệu của sự tôn trọng và tin tưởng lẫn nhau”. Dấu mốc này là kết quả của một hành trình 43 năm cộng đoàn Dân Chúa Việt Nam sống theo sự hướng dẫn của Hội đồng Giám mục Việt Nam qua Thư chung 1980. Chín năm sau Thư chung 1980, Đức Hồng y Roger Etchegaray, Chủ tịch Ủy ban Tòa Thánh Công lý và Hòa Bình, đại diện Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã đến thăm Giáo hội Việt Nam từ ngày 1.7 đến 24.7.1989. Trong thời gian này, Đức Hồng y đã đến thăm nhiều giáo phận thuộc ba giáo tỉnh Hà Nội, Huế, Sài Gòn. Ngài chứng kiến sức sống và nỗ lực dấn thân của cộng đồng Dân Chúa và đã khuyến khích mọi thành phần Dân Chúa hãy vui mừng được làm người Việt Nam và hãy hết lòng yêu mến Giáo hội, hãy tích cực xây dựng đất nước và phục vụ con người không phân biệt lương giáo. Dĩ nhiên, Đức Hồng y cũng thấy những thách đố mà Giáo hội Việt Nam phải vượt qua. Ngài đã dùng hình ảnh người leo núi để khuyến khích: như một người leo núi, người ấy bỗng thấy được bông hoa đẹp giữa những vách đá cheo leo. Tháng 7 năm nay, những người leo núi đã thấy bông hoa đẹp. Thỏa thuận Tòa Thánh - Việt Nam về vị Đại diện thường trú, ví như ngôi sao mai, báo hiệu con thuyền dân tộc Việt Nam đang tỏa sáng tiến vào biển lớn của nền văn hóa, văn minh Đông Tây, ngàn năm thứ Ba.

HỘI THÁNH ĐANG SỐNG LỜI DỤ NGÔN.

Linh mục Đaminh Ngô Quang Tuyên (Chánh xứ Phú Xuân, TGP TPHCM; TTK UB Loan báo Tin Mừng): Là một người loan báo Tin Mừng, tôi vẫn thường nghĩ mình đang sống trong dụ ngôn Nước Trời... Trong mấy ngày vừa qua, phụng vụ lời Chúa nói về hạt cải tuy nhỏ nhưng mọc lên cây cải to, chim trời có thể nương náu; rồi dụ ngôn người gieo giống; dụ ngôn kho tàng bị chôn giấu; dụ ngôn hạt ngọc quý; dụ ngôn cỏ lùng được gieo lén với giống lúa tốt; dụ ngôn men trong bột; dụ ngôn đèn thắp sáng; dụ ngôn muối ướp mặn... Dụ ngôn nào cũng đòi hỏi chúng ta một thái độ nhẫn nại chờ đợi, kiếm tìm; khi tìm được rồi thì phải biết bảo vệ để khỏi bị mất đi...

Trong bối cảnh phụng vụ Lời Chúa như vậy, chúng ta được nghe thông báo về việc nhà nước Việt Nam và Tòa thánh Vatican đã ký kết để Tòa Thánh đặt một vị đại diện thường trú tại Việt Nam, tôi nghĩ ngay rằng, Nước Trời ở trần gian này đang được khám phá thêm, đang được xây dựng thêm, đang được hiệp hành với một tốc độ cao hơn...

Vậy trước hết, đây là một niềm vui tích cực. Cũng có thể nói Hội Thánh đang sống những dụ ngôn mà Chúa Giêsu đã báo trước. Và thành quả này cũng phản ảnh hình ảnh của một Hội Thánh lữ hành (Ecclesia Peregrinans), một Hội Thánh luôn luôn đi tìm kiếm, luôn luôn phát triển, một Hội Thánh hiệp hành trong Mầu nhiệm, trong Hiệp thông, và trong Sứ Vụ...

Thư chung Hội đồng Giám mục 1980 có thể như là một hiến chương truyền giáo mới. Đây không phải là sửa lại cái sai cũ, nhưng mới đây là một năng lực mới, một sáng kiến, một biểu hiện mới của đức tin Công giáo, và chính vì thế tiêu đề Tân Phúc Âm hóa cũng là điều mà chúng ta phải sống trong thời hiện tại.

Nước Trời trên trần gian cũng cần phải phát triển, phải thích nghi, đối thoại không được loại trừ. Trong bước đi Hiệp Hành của Hội Thánh bắt nguồn từ chính Chúa Giêsu. Ngài không loại trừ ai, kể cả kẻ tội lỗi! Và ngay trong những chương đầu của Tông đồ Công vụ, Công đồng Giêrusalem cũng đã nhắc đến việc sẵn sàng một lối đi cho mọi thời đại của Hội Thánh.

Chúng ta đang có một cơ hội mới để hiệp hành trong niềm vui của loan báo Tin Mừng, qua việc Tòa Thánh đặt một vị Đại diện thường trú tại Việt Nam.

MỞ RA NHIỀU HY VỌNG

Linh mục Giuse Dương Hữu Tình (Chánh xứ Hòn Gai, giáo phận Hải Phòng): Thực ra, việc một lãnh đạo cao cấp của Việt Nam sang thăm và gặp Đức Giáo Hoàng cũng đã là niềm vui lớn cho cộng đồng Công giáo tại Việt Nam. Bởi không thể có đối thoại đích thực nếu không có gặp gỡ, không thể có bang giao thực sự nếu không có tiếp xúc trực tiếp. Do đó, mỗi khi nghe tin một vị lãnh đạo cao cấp của Việt Nam sang thăm Tòa Thánh và gặp Đức Thánh Cha, cũng như một vị lãnh đạo cao cấp của Tòa Thánh sang thăm và làm việc với Chính phủ Việt Nam, cộng đồng Công giáo tại Việt Nam đều phấn khởi và tràn đầy hy vọng. Sự kiện Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng sang thăm và gặp Đức Giáo Hoàng vào cuối tháng 7 vừa qua là một niềm vui rất lớn cho các thành phần Dân Chúa tại các giáo phận. Tuy nhiên, cuộc gặp gỡ lần này, chúng ta phấn khởi hơn nữa khi nghe tin giữa Tòa Thánh và Chính phủ Việt Nam đã đạt được thỏa thuận về vị Đại diện thường trú của Tòa Thánh tại Việt Nam. Chắc chắn với sự kiện này, mối quan hệ giữa Tòa Thánh với Nhà nước Việt Nam sẽ tiến thêm một bước mới, mở ra nhiều hy vọng tốt đẹp trong tương lai. Để có được kết quả như thế, phải ghi nhận về phía Tòa Thánh đã có rất nhiều cố gắng, kiên trì và hợp tác. Cộng đồng Công giáo tại Việt Nam cũng đã đóng góp không nhỏ vào tiến trình này. Các hoạt động mục vụ dấn thân một cách tích cực, không mệt mỏi vào các công tác xã hội, như từ thiện bác ái, giáo dục; hy sinh quên mình vì cộng đồng; bảo vệ môi trường; chống tiêu cực và các tệ nạn xã hội… mà đợt đại dịch Covid-19 vừa qua chứng minh khá rõ điều đó. Đối thoại, hợp tác bao giờ cũng từ cả hai phía. Cộng đồng Công giáo tại Việt Nam cũng rất mong Chính phủ tạo nhiều điều kiện hơn để người Công giáo tại Việt Nam được cống hiến nhiều hơn nữa vào các sinh hoạt của xã hội.

NGUỒN SINH KHÍ MỚI

Linh mục Phaolô Dương Công Hồ (Chánh xứ Thánh Tâm, giáo phận Đà Lạt): Theo dòng lịch sử của đất nước, từ năm 1975 đến nay, những bước phát triển trong kinh tế, xã hội, ngoại giao… đọng lại trong tôi nhiều cung bậc cảm xúc, nhưng đối với tôi ấn tượng nhất là vào năm 1986 với chủ trương “Đổi mới”. Tôi có cảm tưởng như là ‘thời bế quan tỏa cảng’ đã chấm dứt để mở đầu cho một trang sử mới của đất nước, hội nhập và phát triển! Thật vậy, nếu không có mốc điểm lịch sử này, Việt Nam không biết nay đã đi đâu về đâu? Cũng có thể giậm chân tại chỗ của sự nghèo nàn và lạc hậu nhất nhì thế giới. Ngày hôm nay, là công dân Việt Nam chúng ta dám tự hào và ngẩng mặt nhìn đời với những tiến bộ vượt bậc trong nhiều lãnh vực của cuộc sống. Thứ đến, sự kiện ngày 27.7.2023 mới đây, với việc nâng tầm quan hệ giữa Việt Nam và Tòa thánh Vatican, niềm vui và hạnh phúc trong tôi tuôn trào như một tiếng khóc vỡ oà sau bao năm chờ đợi. Không vui làm sao được khi hai bà mẹ (Mẹ Hội Thánh và Mẹ Việt Nam) tay bắt mặt mừng để cùng nhịp đập và sánh bước giữa lòng đời với những đứa con đang cùng nắm tay mẹ. Thật đúng như lời Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã nói: “Một người giáo dân tốt cũng là một công dân tốt”. Với nguồn sinh khí mới, tôi đoan chắc Việt Nam sẽ khởi sắc hơn nhiều khi Giáo hội Công giáo thêm cơ hội dấn thân. Bình minh đang hé lộ ở chân trời đất nước tôi, mỗi ngày một sáng hơn khi mọi bức màn ngăn cách được gỡ bỏ và thông thoáng hơn.

THÀNH QUẢ CỦA SỰ THIỆN CHÍ

Linh mục Gioan Võ Đình Đệ (Tòa Giám mục Qui Nhơn): Sự kiện Việt Nam và Tòa Thánh thông qua “Thỏa thuận Quy chế hoạt động của Đại diện thường trú và Văn phòng Đại diện thường trú Tòa Thánh tại Việt Nam” đánh dấu sự thấu hiểu, lắng nghe, chia sẻ, cảm thông của cả hai bên, sau một hành trình dài từng bước tìm hiểu, kiên nhẫn tìm giải pháp. Tôi nghĩ chắc chắn một khi đã hiểu, đã muốn gần nhau, cần nhau, cộng tác với nhau, và nhất là chắc chắn đã THƯƠNG, thì mới ký giao ước quan hệ ngoại giao bền vững với nhau. Xin tạ ơn Chúa và biết ơn tất cả những người đã thiện chí để có được thành quả hôm nay.

SỐNG PHÚC ÂM, DỰNG XÂY XÃ HỘI

Ông Gioan Phêrô Tạ Đình Vui (Cộng đoàn Gia đình Cùng Theo Chúa Việt Nam): Khi biết tin quan hệ song phương giữa Việt Nam và Tòa Thánh đạt được bước tiến mới, tôi nhận ra đây là một món quà thật tốt đẹp và là niềm vui lớn. Tôi cảm ơn Chúa vì hai bên đã đến gần nhau hơn sau một quá trình với nhiều nỗ lực từ hai phía. Đây là bước khởi động sự hiệp hành trong tinh thần hiểu biết, tôn trọng và đối thoại với nhau. Đức Thánh Cha Phanxicô nói rằng, hai bên sẽ tiếp tục đồng hành, cộng tác với nhau giúp đối diện với những vấn đề chung của con người, của đất nước, của xã hội. Trong niềm vui chung, lúc này, chắc chắn nhiều người kỳ vọng vào những điều mới mẻ cho Giáo hội và Xã hội. Theo thiển ý, một trong những điều kiện cần và đủ để tạo nên sự đổi mới thực sự là chân thành cố gắng chia sẻ và cộng tác với nhau. Trong đó, mỗi anh chị em sẽ góp phần qua việc mình tha thiết phát triển bản thân, mở rộng tầm hiểu biết và khả năng Chúa ban cho, để sống Thật, sống Tốt, sống Đẹp, sống phục vụ… Ý thức mình được là người dân Việt, ý thức mình được Chúa Thánh Thần ban sự sống mới để dấn thân, để phục vụ, thì theo khả năng Chúa ban, với lòng nhiệt thành cùng hiệp hành với toàn thể Giáo hội, chúng ta sẽ là những cánh tay xây dựng cuộc sống Phúc Âm giữa lòng dân tộc, để dựng xây xã hội, quốc gia và cộng đồng Dân Chúa. Có thể nói, bước tiến mới trong mối quan hệ giữa Việt Nam và Vatican thôi thúc chúng ta vui mừng là những người Việt Nam yêu mến quê hương và đồng bào, lo lắng cho công ích hơn, đáp lại lòng Chúa Giêsu muốn mình làm muối, là men và lớn lên sinh hoa trái ở bất cứ mảnh đất nào Chúa gieo mình vào. Cùng vui trước sự kiện trọng đại, mong ước được Đức Giáo Hoàng Phanxicô đến thăm Việt Nam có lẽ sẽ tiếp tục là sự chờ đợi của mọi thành phần Dân Chúa. Hy vọng ngày đó không xa.

ĐỐI THOẠI VỚI LÒNG TIN TƯỞNG, TÔN TRỌNG LẪN NHAU

Nữ tu Elizabeth Trần Thị Quỳnh Giao (Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ): Việt Nam và Vatican đạt thỏa thuận ngoại giao mới. Đây là một tin vui thật lớn lao cho người Công giáo nói riêng và cho cả Việt Nam nói chung. Tin vui lớn vì đã bao năm Giáo hội Công giáo đã nỗ lực để một vị đại diện Đức Thánh Cha có thể thường trú tại Việt Nam như ở các quốc gia khác. Tin vui lớn cho cả Việt Nam vì đó còn là bằng chứng rằng Chính phủ muốn bình thường hóa mọi quan hệ, giúp công dân sống một cuộc sống tự do, bình đẳng để có thể thực sự đóng góp phần mình cho đất nước giàu mạnh. Tin vui lớn nữa cho Việt Nam vì biến cố này giúp cho Việt Nam có thêm uy tín trên trường quốc tế. Vậy, nhờ đâu đã dẫn đến một kết quả tích cực như vậy? Hiến Chế Gaudium et Spes số 19-21 của Công đồng Vatican II mời gọi người tín hữu tìm hiểu và đối thoại với người cộng sản. Sau Công đồng, Giáo hội tại Việt Nam, qua các Giám mục, đặc biệt Đức cố Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình không mệt mỏi kêu gọi người tín hữu tìm cách đối thoại không ngừng với tha nhân.

Quá trình không đơn giản mà lắm lúc gian nan. Có những nghịch lý khó chịu, khó chấp nhận trong hành trình đan dệt giữa hai bên. Có thể có những nơi chốn mà cả hai phải đối diện để dần tìm ra chân lý, những cật vấn mới mời gọi cả hai đứng trước hoang mang và thất vọng, để tìm kiếm ý nghĩa sâu xa hơn về đường đi của cả hai bên. Hành trình gay go nhưng cố gắng tin chắc rằng, sẽ đưa đến những chọn lựa mới, với nhiều mong đợi lớn lao, nhiều hứa hẹn to lớn. Nhìn lại diễn tiến của quá trình đối thoại, sẽ nhận ra được sự thiện chí từ hai phía. Một chương trình làm việc có qua có lại, cho thấy sự nghiêm túc, tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau. Điều không thể thiếu trong quá trình đối thoại là sự thẳng thắn, bền lâu ngang qua bao sóng gió thăng trầm. Nhưng ý định của Tòa Thánh vẫn là muốn đối thoại, tìm kiếm mọi cơ hội để tương giao tốt đẹp giữa hai bên được thể hiện và duy trì. Vatican là một thành quốc nhỏ nhất trên thế giới; Vatican chỉ muốn là nơi chốn êm đềm, ước mơ đem lại bình an, ấm no, hạnh phúc cho mọi người. Việt Nam là một quốc gia tầm cỡ trên trường quốc tế, vốn yêu chuộng và mời gọi sống hòa bình. Vatican và Việt Nam sẽ cùng nhịp bước hợp tác chặt chẽ làm cho hòa bình thế giới được thể hiện khi tin tưởng và biết tôn trọng lẫn nhau .

Cầu mong Vatican - thành phố vĩnh cữu và Việt Nam - xứ sở yêu chuộng hòa bình, vững bước trên con đường tiếp tục hợp tác, triển nở.

GẦN GŨI HƠN VỚI ĐỨC THÁNH CHA

Nữ tu Rosa Trịnh Thị Thanh Xuân (Tu hội Nô tỳ Thiên Chúa): Việc thỏa thuận Tòa Thánh có vị Đại diện tại Việt Nam, khác trước đây chỉ có vị Đại diện không thường trú, trước hết sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động, sinh hoạt trong Công giáo. Người tín hữu vui mừng vì thành quả này giúp ích nhiều cho Công giáo. Mặt khác, còn là tiền đề để có thể hướng tới các cột mốc ngoại giao ở cấp độ cao hơn. Trong tâm tình tạ ơn, trước hết, tôi tạ ơn Chúa vì diễn biến tốt đẹp này và cầu nguyện cho quan hệ hai nước ngày càng phát triển. Chắc chắn, sắp tới đây, Giáo hội Công giáo tại Việt Nam sẽ có vị Đại diện thường trú như thỏa thận, qua ngài, gần gũi với Đức Thánh Cha nhiều hơn.

NHÓM PHÓNG VIÊN (thực hiện)