Nhiều người vẫn nghĩ phụ huynh thường bận tâm chuẩn bị cho con vào những kỳ thi chuyển cấp hay thi đại học, nhất là các năm lớp 5, lớp 9 và 12. Thực ra, còn có những nỗi lo khác mang tên “những lớp đầu cấp”.
Ngay khi con học mầm non, anh Huỳnh Văn Thiên (Quận 3, TPHCM) đã cho con học viết chữ đẹp. Đến cuối lớp Lá, con ông đọc và viết khá thành thạo. “Như thế mới an tâm và giúp con tự tin đến trường”, anh nói. Ở mầm non, trẻ được chăm sóc, vui chơi là chính, nhưng lên tiểu học, các em phải làm quen với kỷ luật, thời khóa biểu, và việc học tập nghiêm túc hơn.
Ở bậc học mầm non, các bé mới chỉ được hướng dẫn nhận biết cơ bản, môi trường học tập thiên về chăm sóc kết hợp vui chơi, kỹ năng cần thiết theo độ tuổi. Trẻ có sự hỗ trợ của giáo viên trong sinh hoạt cá nhân thường ngày và được thoải mái hoạt động. Bước vào giai đoạn tiểu học, không còn “vừa học vừa chơi” nữa mà phải học cách tiếp nhận kiến thức, làm quen với nền nếp và tuân thủ giờ giấc, kỷ luật của nhà trường. Môi trường mới đòi hỏi các bé sự tập trung, ý thức tự giác, tự lập cao hơn. Trên thực tế, một số trẻ đến 6 tuổi vẫn chưa biết tự vệ sinh cá nhân, thay quần áo, không thể ngồi yên một chỗ quá 5 phút… Đó cũng là nỗi lo của chị Nguyễn Thị Hiền (TP Thủ Đức). Vì vậy, gia đình chị Hiền đã dành mấy tháng trước khi con vào học lớp 1 để chuẩn bị hành trang đi học của con gái nhỏ. “Đầu tiên là tăng giờ giúp con luyện cầm viết, sự tập trung ở môi trường học mới. Rồi dặn dò hướng dẫn ăn uống, biết đến thời khóa biểu môn học để mang sách vở, dụng cụ học tập…”- chị Hiền bày tỏ.
Lên lớp 6, trẻ bước vào một thế giới mới với bạn bè, thầy cô, và phương pháp học tập đòi hỏi sự chủ động cao hơn. Thay vì đọc chép, trẻ cần kỹ năng viết nhanh và tự suy luận để nắm các thông tin trọng tâm của bài giảng… Chỉ riêng điều này cũng khiến phụ huynh đủ lo. Chị Tô Thị Dung (Q.12, TPHCM) ưu tư: “Năm nay con tôi lên lớp 6. Lứa tuổi 11-14 có nhiều thay đổi về tâm lý và thể chất. Cách dạy và học ở trường cũng khác cấp 1, nên tôi phải đồng hành để con làm quen với phương pháp học tập khi mà độ khó các môn Toán, Văn, Lý, tiếng Anh… đã khác xa cấp 1”.
Nếu 20 năm trước, phụ huynh tập trung cho con học thêm các môn chính để thi cuối cấp, thì nay, phần lớn các phụ huynh dồn chú ý nhiều cho môn ngoại ngữ. Nhiều cha mẹ cho con học Anh văn từ sớm nhằm đạt chứng chỉ Flyers để vào lớp chuyên Anh hay những “lớp A đầu” (A1, A2…) của cấp 2. Chị Trần Thị Chương (Quận 3, TPHCM) cho biết: “Tôi muốn con mình có trình độ tiếng Anh tốt để được vào các lớp chọn hàng đầu như 6A1 ở cấp 2, dù không nhất thiết phải vào lớp chuyên Anh. Vì vậy, ngay từ cuối lớp 1, tôi đã cho con học và thi các chứng chỉ Starters, Movers, Flyers để đến cuối lớp 5, con có đủ trình độ và sự tự tin để vào lớp 6A1 hoặc lớp chuyên Anh nếu muốn”. Đa số các phụ huynh đều muốn con có đủ kiến thức ngoại ngữ để vào lớp 6 chứ ít ai muốn con đi chuyên Anh từ lớp chọn.
Ngay từ lớp 6, nhiều phụ huynh đã lập kế hoạch để con vào được các trường THPT danh giá một chút, bằng cách cho con rèn luyện các môn chính như Toán, Văn, và tiếng Anh. Lúc này mới thấy các bậc cha mẹ “tầm sư cho con học đạo” như thế nào. Thực tế, do những lò luyện quá tải nên các phụ huynh hay chính học sinh tìm đến học tại nhà những giáo viên dạy tốt các môn Văn, Toán, Ngoại ngữ… Nỗi lo khi con em chuyển cấp vào lớp 10 với nhiều bậc phụ huynh cũng “căng” không kém gì áp lực của kỳ thi đại học. Có hàng trăm nguyên cớ để phụ huynh “đau đầu” xung quanh việc chọn lớp, chọn trường, chuẩn bị cho con thi và ôn thi…
Khi con vào cấp 3, các cha mẹ bắt đầu định hướng con theo các khối thi đại học như A1 (Toán, Lý, Anh), D1 (Toán, Văn, Anh), A (Toán, Lý, Hóa), hoặc B (Lý, Hóa, Sinh). Dù một số khối không yêu cầu tiếng Anh trong kỳ thi đầu vào, phụ huynh vẫn tiếp tục đầu tư cho môn Anh văn để có lợi thế xét tuyển vào các trường như Đại học Ngoại Thương hay Đại học Y Dược…
Không chỉ học văn hóa ở cấp THPT, nhiều người còn cho con học thêm võ thuật, bơi lội mùa hè hoặc múa ba lê, nhảy để con thoải mái đầu óc. Đồng thời cũng khuyến khích tạo điều kiện cho con học những môn năng khiếu, thậm chí tập con đọc sách nâng cao kiến thức và sự hiểu biết có ích lợi cho nghề nghiệp sau này, thêm hành trang giúp con phát triển toàn diện.
Phụ huynh ngày nay không đợi đến năm cuối cấp mới bắt đầu lo lắng, mà ngay từ năm đầu của mỗi cấp học, họ đã chuẩn bị cho con bằng nhiều cách, tất cả chỉ để con có đủ tự tin bước vào cuộc sống.
Nguyễn Ngọc Hà
Bình luận