ỞSài Gòn, không khó để gặp những người mưu sinh đến từ mọi miền đất nước. Cuộc sinh kế của họ chẳng có gì to tát mà chỉ đôi quang gánh hay chiếc xe đẩy… với những thức bán thật giản dị. Cận Tết, họ cần mẫn cho những chuyến hàng cuối năm để chuẩn bị về quê với gia đình.
Chị Trần Thị V, quê ở Mộ Đức - Quảng Ngãi vào Sài Gòn thuê trọ tại quận 12 cùng một số chị em đồng hương. Với gánh hàng mì chay để mưu sinh, chị tất bật dậy sớm thức khuya mỗi ngày. Việc chế biến các thứ cho món ăn phải xong trước 5 giờ sáng để rồi buộc quang gánh lên chiếc xe máy cũ kỹ, chạy vào nội thành bán. Hằng ngày, chị cùng gánh hàng chay của mình có mặt nơi một góc phố và phục vụ nhiều khách quen, từ học sinh, sinh viên trọ học, đến công nhân, nhân viên văn phòng và cả những người gần đây chọn món chay như nguồn thực dưỡng. Những ngày cuối năm, người phụ nữ làm việc tất bật hơn để gom góp tiền bạc chuẩn bị về quê. Theo kế hoạch năm nay, cô chủ gánh mì chay sẽ đón xe về với con cháu vào 23 tháng Chạp. Ngôi nhà nhỏ ở quê xa đang chờ đón người mẹ tảo tần quanh năm, về ăn Tết với gia đình.
Trên con đường Hoàng Sa đến góc Nguyễn Đình Chiểu (Quận 1), chúng tôi vẫn gặp người đàn ông ngoài 50 tuổi, sáng sáng đẩy một chiếc xe tự chế đi bán món đậu hũ nóng, một món ăn nhẹ bình dân. Hỏi ra, được biết ông quê ở huyện Bù Đốp (Bình Phước), vào nghề đã lâu. Trông ông có vẻ khắc khổ với quần áo bạc màu, đôi dép đã mòn theo bước chân hằng ngày mưu sinh. Ở quê, không vốn liếng gì nhiều nên ông tạm bằng lòng với công việc hiện tại. Nơi góc phố thân quen này, những ly đậu hũ nóng vào buổi sáng của ông vẫn làm ấm lòng những người làm công việc văn phòng hay xe ôm công nghệ… Có khi vắng ông đôi ba ngày là họ lại nhắc. Hỏi bao giờ về quê ăn Tết, ông bảo:“Chiều 30 Tết, khi mọi việc năm cũ đã xong, tôi mới đón chuyến xe trở về nhà”. Đi bán những ngày giáp Tết, nhìn ven đường có những cánh mai xòe nở trong ánh nắng chiều cuối năm, lòng ông không khỏi nôn nao nghĩ về quê nhà…
Cũng vất vả không kém trong cuộc sinh kế nơi phố thị là chị Ngân - anh Tánh, đôi vợ chồng khá trẻ, quê ở Bình Đại - Bến Tre. Với chiếc xe ba gác máy, hằng ngày họ rong ruổi trên những con đường ở Sài Gòn để bán dừa. Những ngày cận Tết, người qua đường ghé lại mua nhiều, không chỉ để uống nước giải khát mà có người mua nguyên quầy dừa để vừa uống vừa chắt nước kho thịt hay lấy cùi dừa làm mứt. Đôi vợ chồng vui vì hàng bán chạy những ngày này. Năm nay, họ dự tính đến sáng 30 Tết, cả hai quẩy xe về quê nghỉ Tết mấy ngày để tận hưởng không khí quây quần với con cái, cha mẹ già…
Dù đời sống vẫn có những tác động ngoại cảnh, chủ nhân những chiếc xe đẩy - gánh hàng rong ấy vẫn cố gắng bươn bả ở đất thị thành này vì suốt bao nhiêu năm tảo tần khuya sớm, nơi đây cũng đem lại cho họ những ân tình. Họ cảm thấy mình dù vất vả song cũng may mắn hơn nhiều người nhập cư khác, vì ít ra vẫn có thể thu xếp để về quê nhà vui Xuân cùng người thân, dù có thể là những ngày ít ỏi trong kế hoạch nghỉ Tết. Sài Gòn sẽ lại chào đón bước chân họ trở lại sau những ngày Tết vắng vẻ…
BẢO LÂM
Bình luận