Biến tro tàn Amazon thành tác phẩm nghệ thuật

Giữa trung tâm TP Sao Paulo của Brazil, một bức tranh khổng lồ được vẽ theo hai màu đen trắng, khắc họa hình ảnh người lính cứu hỏa đứng trong cảnh rừng bị cháy rụi, xung quanh còn vương vãi xác động vật.

Quá mệt mỏi vì phải chứng kiến rừng Amazon, “lá phổi của địa cầu”, lâm vào cảnh hỏa hoạn liên miên suốt nhiều năm, một họa sĩ đường phố nghệ danh Mundano quyết định đã đến lúc thiên nhiên cần lên tiếng. Ông dùng tro bụi còn sót lại từ các đám cháy rừng để hoàn thành bức tranh với hy vọng góp phần nâng cao nhận thức của con người về tình trạng biến đổi khí hậu, theo các Hãng tin AFP, Reuters.

Lời lên án từ đống tro tàn

Chính thức được giới thiệu vào cuối tháng 10.2021, bức tranh tường có tên “Lính cứu hỏa ở rừng”, được vẽ trên diện tích 1.000 mét vuông. Trong bức họa, người lính cứu hỏa tuyệt vọng chứng kiến cảnh tượng cánh rừng bị chặt phá, khói lửa vẫn còn nghi ngút bốc lên, trong khi hàng dài xe tải chở đầy gỗ đang nối đuôi nhau di chuyển trên đường. Toàn bộ bức tranh được vẽ từ tro bụi của các cánh rừng bị cháy, mà theo họa sĩ Mundano là “bằng chứng về tội ác” của con người đối với thiên nhiên. Mundano tự gọi mình là nhà họa sĩ vận động vì môi trường.

“Tôi nảy ra ý tưởng trên sau khi chứng kiến sự bất lực của con người. Những thập niên qua, chúng ta nhìn thấy rừng bị cháy từ năm này sang năm khác, và vài năm gần đây diện tích rừng bị tàn phá tăng lên mức kỷ lục”, ông cho biết. Chỉ tính riêng tháng 8.2021, các vệ tinh ghi nhận 28.060 vụ cháy ở khu vực Amazon thuộc Brazil, thành trì then chốt trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Ðể thu thập đủ “chất liệu vẽ”, ông Mundano, 36 tuổi, đã lặn lội khắp Brazil, vượt qua quãng đường hơn 10.000 km trong tháng 6 và 7. Trong suốt thời gian này, nhà họa sĩ đường phố tỉ mỉ góp nhặt tro bụi ở rừng Amazon, vùng đầm lầy Pantanal, thảo nguyên Cerrado và rừng Ðại Tây Dương. Sau khi thu thập khoảng 200kg tro, Mundano bắt tay thực hiện tác phẩm tranh tường trên mặt phẳng bên hông một tòa nhà gần Avenida Paulista, đại lộ chính chạy xuyên thành phố lớn nhất Brazil.

Mang tro tàn về đô thị

Trong hai tháng đến hiện trường, ông Mundano cảm thấy sức nóng tỏa ra dữ dội từ những khu rừng đang bị cháy. Thế nhưng, điều thu hút sự chú ý của họa sĩ chính là cảnh những người lính cứu hỏa tìm mọi cách để hạn chế tổn thất ập đến cho đời sống hoang dã của những cánh rừng mưa nhiệt đới. Trong bức họa, hình ảnh tượng trưng cho động vật là bộ xương cá sấu được vẽ kế bên người lính cứu hỏa. Toàn bộ tác phẩm được góp nhặt từ đủ sắc thái đen, xám, tùy thuộc vào lượng nước ông Mundano trộn vào tro bụi. Màu sắc của bức “Lính cứu hỏa ở rừng” gần đại lộ Avenida Paulista mang đến sự đối lập mạnh mẽ so với những bức graffiti (tranh/chữ vẽ trên tường) đầy màu sắc ở nhiều tòa nhà khắp Sao Paulo.

“Chúng ta sống trong một thành phố màu xám. Những lối đi màu xám, màu của sự ô nhiễm… và chúng ta cũng trở thành như thế”, họa sĩ cảm khái. Mundano hy vọng bức tranh tường sẽ nâng cao nhận thức của người dân thành phố Sao Paulo về nạn cháy rừng tại mảng xanh quý giá của Brazil mỗi năm. “Chẳng ai ở đây thấy được cảnh tượng rừng bị cháy ở Amazon xa tít. Tôi cho rằng nên mang tro bụi về để khơi ngợi sự cảm thông trong lòng mọi người”, họa sĩ Mundano nhấn mạnh.

Từ thuở thiếu niên, Mundano đã theo đuổi nghệ thuật hội họa đường phố. Ðến năm 2012, Mundano trở nên nổi tiếng sau khi sơn phết các thùng chứa rác tái chế bằng những màu sắc tươi sáng, kèm theo những dòng chữ như “xe tôi không gây ô nhiễm”. Năm 2020, họa sĩ yêu môi trường hoàn tất một bức tranh tường khổng lồ, sử dụng vật liệu màu từ bùn ô nhiễm của con đập Brumadinho tại mỏ quặng sắt ở Minas Gerais. Năm 2019, con đập này bị vỡ, khiến 270 người thiệt mạng.

Bức tranh tường ở Sao Paulo được công bố trước khi Hội nghị của Liên Hiệp Quốc về Biến đổi Khí hậu (COP26) diễn ra tại Glasgow, Anh vào tháng 11. “Bức tranh tường là lời phản đối nạn tàn phá thiên nhiên, cũng là lời kêu gọi thống thiết cần được giúp đỡ. Tôi ủng hộ các đội cứu hỏa và kêu gọi hãy có hành động để ngừng ngay tình trạng tàn phá rừng, nếu chúng ta không muốn tự đẩy bản thân đến ngưỡng bị hủy diệt”, theo họa sĩ Brazil.

BẠCH LINH