Chân phước Landázuri, hình mẫu của nữ khoa học gia

Chân phước Guadalupe Ortiz de Landázuri chào đời ở Madrid (Tây Ban Nha) vào ngày 12.12.1916, trùng với lễ kính Ðức Mẹ Guadalupe và qua đời ở Pamplona ngày 16.7.1975. Bà được tuyên chân phước ngày 18.5.2019 ở Madrid.

Chân phước Landázuri là con thứ tư và cũng là con gái duy nhất của ông bà Manuel Ortiz de Landázuri và Eulogia Fernández-Heredia. Cha mẹ bà nuôi dạy các con theo truyền thống đức tin Công giáo. Lúc Guadalupe lên 10, gia đình bà chuyển đến Tetouan (Ma Rốc) khi cha bà nhận nhiệm vụ mới trong quân ngũ. Từ thuở ấu thơ, bà Guadalupe thể hiện 2 tính cách nổi bật là lòng dũng cảm và sự kiên trì.

Năm 1932, gia đình quay về Madrid, nơi bà tốt nghiệp trung học ở Viện học thuật Miguel de Cervantes. Một năm sau, bà trở thành sinh viên ngành hóa học ở Đại học Trung ương và là một trong 5 nữ sinh viên trong lớp học gồm 70 người. Sau đó, bà theo đuổi bậc tiến sĩ vì muốn dành trọn cuộc đời cho việc truyền thụ kiến thức. Bà được mọi người xung quanh nhớ đến với tính cách nghiêm túc nhưng thân thiện mà lại thích phiêu lưu.

Cuộc gặp định mệnh

Sau khi nội chiến Tây Ban Nha (1936-1939) kết thúc, bà Landázuri bắt đầu giảng dạy ở Trường Đức Mẹ Đồng Trinh và Trường Trung học Pháp. Vào một ngày Chúa nhật năm 1944, trong lúc dự thánh lễ, bà cảm nhận ân sủng của Chúa. Trên đường về nhà, bà gặp một người bạn và bày tỏ lòng mong mỏi có thể nói chuyện với một linh mục. Người bạn giới thiệu bà với cha Josemaría Escrivá, vị linh mục sau này được tuyên thánh và cũng là đấng sáng lập giáo hạt tòng nhân OpusDei.

Cuộc gặp diễn ra ở trung tâm của OpusDei trên đường Jorge Manrique của TP Madrid. Bà Landázuri nhớ lại cuộc trò chuyện với cha thánh Josemaría đã giúp bản thân phát hiện ơn gọi của Chúa Giêsu, rằng hãy kính mến Chúa trên hết mọi sự và thể hiện lòng kính mến đó qua cuộc sống đời thường. Khi ấy, OpusDei đã được sáng lập khoảng 16 năm.

Sau những ngày cầu nguyện và trải qua thời gian trong suy niệm, ngày 19.3.1944, bà chọn được câu trả lời. Kể từ thời điểm đó, bà quyết định dành trọn đời mình phụng sự Chúa và tha nhân. OpusDei vẫn còn trong giai đoạn sơ khai, và bà đảm nhận trách nhiệm quản lý các ký túc xá đại học, trong khi vẫn kiên trì theo đuổi niềm đam mê đối với hóa học.

Cuộc hành trình truyền bá thông điệp Opus Dei

Ngày 5.3.1950, theo lời đề nghị của cha thánh Josemaría, vị nữ giảng viên đã đến Mexico để chia sẻ thông điệp của OpusDei ở nước này, dưới sự che chở của Đức Mẹ Guadalupe. Tại Mexico, bà tiếp tục theo đuổi chương trình tiến sĩ ngành hóa, đồng thời thành lập ký túc xá tại đây. Bà Landázuri khuyến khích các sinh viên nghiêm túc học tập, kêu gọi các em phụng sự Thiên Chúa và xã hội, đồng thời quan tâm đặc biệt đến người nghèo và người bị bệnh tật.

Cùng với một người bạn là bác sĩ, bà thành lập phòng khám bệnh di động để phục vụ tận nhà và cấp thuốc men miễn phí ở những vùng nghèo khó bậc nhất của địa phương. Nữ chân phước cũng mang đến ý tưởng về nghề nghiệp cho những con người sống ở vùng đồi núi, nhiều đời chỉ biết làm nông và không được tiếp cận nền giáo dục cơ bản nhất.

Năm 1956, bà rời Mexico đến Rome (Ý) để hỗ trợ thánh Josemaría kiện toàn việc tổ chức nhân sự điều hành của OpusDei. Tuy nhiên, cùng năm, bà phát hiện những triệu chứng đầu tiên của bệnh tim và cần phải quay về Madrid để bác sĩ phẫu thuật. Dù cuộc giải phẫu thành công tốt đẹp, tình trạng tim mạch của vị chân phước tồi tệ hơn theo thời gian và buộc bà phải ở lại Tây Ban Nha từ năm 1958.

Cuộc đời của chân phước Landázuri là bằng chứng cho thấy mọi người, bao gồm cả giáo dân, đều có thể sống trọn vẹn với ơn gọi trước Chúa

Thời gian này, một lần nữa, bà Landázuri quay lại nỗ lực nghiên cứu và được trao giải thưởng danh giá Juan de la Cierva cho công trình của mình. Nữ chân phước bảo vệ luận án tiến sĩ vào ngày 8.7.1965. Cũng trong thời gian này, bà giảng dạy môn hóa cho nhiều trường học và giúp các học sinh định hướng nghề nghiệp trong tương lai.

Bất chấp bệnh tật, bà Landázuri không hề than vãn, vẫn tiếp tục đi dạy và theo đuổi các sáng kiến mới với sự lạc quan về tương lai. Năm 1975, các bác sĩ điều trị quyết định phải thực hiện ca mổ với hy vọng có thể kéo dài thời gian sống cho nữ khoa học gia. Dù ca mổ thành công, vài ngày sau bà qua đời khi mới 58 tuổi vì chứng suy hô hấp cấp tính.

Ngày 18.5.2019, bà Landázuri được tuyên chân phước ở Madrid. Cuộc đời của bà là bằng chứng cho thấy mọi người, bao gồm cả giáo dân, đều có thể sống trọn vẹn với ơn gọi trước Chúa. Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã viết về bài học rút ra từ cuộc đời của vị chân phước: “Sự thánh thiện có nghĩa là mở lòng trước Thiên Chúa, và cho phép Người cảm hóa chúng ta bằng tình yêu thương của Người. Đó cũng là sự ra khỏi chính mình để gặp những con người khác ở nơi Chúa Giêsu chờ đợi chúng ta, để mang đến lời khuyến khích, chìa bàn tay giúp đỡ họ, hoặc một ánh nhìn dịu dàng, an ủi”.

Chân phước Guadalupe không những là hình mẫu của một giáo dân thánh thiện, mà còn là một nhà khoa học nữ dành trọn cuộc đời theo đuổi đam mê khám phá và truyền thụ tri thức.

HỒNG HOANG