Việt Nam, ở ngã tư Ðông Nam Á, tuy rất bé nhỏ về địa lý, nhưng, lại có mặt tiền rất rộng lớn là biển, mà thiên niên kỷ mới là nền văn minh biển, nền văn minh Ðông - Tây gặp nhau. Việt Nam đương nhiên có vai trò trong nền văn minh này, với nền kinh tế dịch vụ, vận chuyển hàng hóa Ðông - Tây, vươn tới Ấn Ðộ - châu Á Thái Bình Dương. Dân tộc Việt Nam phát triển không chỉ là ước mơ, nhưng chính là hiện thực.
Phúc Âm luôn đề cập tới nhỏ bé. Nước Trời được ví như hạt cải, nắm men (Lc 13,18-21). Cả hai tuy nhỏ bé nhưng lại mang trong mình một sức phát triển lớn mạnh, một sự biến đổi phi thường, chứa đựng tiềm ẩn một sức sống vĩ đại.
Lịch sử Giáo hội cũng khởi đi từ một nhóm nhỏ, mười hai tông đồ. Rồi hôm nay, chị đáng kính Marthe Robin, 1902 - 1981, một nhà thần bí, sáng lập “Tu hội bác ái”- Foyers de charité, tiên đoán: “Tương lai là Chúa Giêsu” và “Giáo hội tương lai chỉ là những đốm lửa”.
![]() |
Ca dao Việt Nam ca ngợi sự nhỏ bé: “Bé nhỏ, bé cay, bé đắng, bé xiêu lòng người”. Dân tộc học chứng minh rằng: “Việt Nam tuy nhỏ bé nhưng rất thông minh, chịu đựng gian khổ giỏi”. Và theo Truyện Kiều của Nguyễn Du: “Lại khôn ngoan nhất mực, nói năng lựa lời”. Việt Nam, theo “Dự Báo học”1, với nền kinh tế dịch vụ, sẽ trở thành một trong những con rồng châu Á cất cánh sớm, bay nhanh và về đích mau nhất. Kinh nghiệm quốc tế, có những nước cất cánh, nhưng không bền vững, nửa chừng gãy cánh, đứt dây. Trở lại thành những nước nghèo nhất: “Giàu, nhưng không bền”. Việt Nam không như vậy. Việt Nam: Giàu, giàu luôn, giàu bền vững, không tụt hậu.
Tôi xin mạn phép chia sẻ, mang tính mục vụ, hai điều, có liên quan đến sự giàu có bền vững của đất nước chúng ta. Ðó là lòng biết ơn và khao khát sự chính trực.
Lòng biết ơn
Biết ơn là ghi nhớ công ơn cao cả của người khác đối với mình2. Ví dụ: Tỏ lòng biết ơn Ðấng Tạo hóa, các Thần thánh, những người đã cứu giúp mình vượt qua cơn nguy biến. Theo Kinh Thánh: “Ở đâu càng có nhiều người tạ ơn, ở đó ơn càng gia tăng”.
Ngụ ngôn dân gian kể rằng: Có hai vị đi gặp Thượng đế, xin vào Thiên đàng. Người thứ nhất, chỉ luôn miệng dâng lời cảm ơn. Người thứ hai, nghĩ rằng: “Việc đón vào Thiên đàng là nhiệm vụ của Thượng đế phải chăm lo cho con người”. Vì thế, không cần phải cảm ơn, anh ta cứ lo ăn chơi. Sau đó, Thượng đế đón người thứ nhất vào Thiên đàng. Người thứ hai, cứ mãi chờ ngoài cửa. Lâu quá, anh bực tức nói với Thượng đế: “Chỉ vì tôi quên không nói lời cảm ơn, nên tôi không được vào phải không?”. Thượng đế trả lời: “Không phải vì ngươi quên cảm ơn, mà vì ngươi không có lòng biết ơn”.
Kẻ không có lòng biết ơn, không hạnh phúc thì cũng không thể vào Thiên đàng, là nơi hạnh phúc. Ðường lên Thiên đàng là: “đường biết ơn”. Chìa khóa mở vào hạnh phúc là “biết ơn”.
Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, luôn cần có lòng biết ơn. Ðó là dấu chỉ con người đạo đức, thánh thiện. Biết ơn, không chỉ bằng tâm tình và nói lời tạ ơn, mà còn làm những điều tốt.
Tốt nhất và cao cả nhất là góp phần đổi mới tâm hồn, đổi đời cho con người và thăng tiến cho môi trường. Trường hợp Mẹ Maria. Sau khi đã thăm viếng, cùng với Con của Mẹ, Chúa Giêsu Mẹ đang cưu mang, Mẹ cất tiếng tạ ơn Thiên Chúa, “Linh hồn tôi ngợi khen, tung hô Chúa”. Một người luôn biết ơn, bao giờ cũng là người đạo đức. Dễ trở nên đạo đức, đáng tin.
Lòng biết ơn còn là điều kiện phát triển bền vững. Khi tham dự một buổi hội ngộ doanh nhân thành đạt, tôi học được bài học kinh nghiệm về làm giàu bền vững. Trong hội nghị, có rất nhiều ý kiến phát biểu về làm giàu, tôi chú ý nhất và cho tới nay, vẫn luôn muốn chia sẻ với mọi người bài học: “Làm giàu vì lòng biết ơn”. Tôi còn nhớ vị doanh nhân thành đạt và giàu có đó, luôn có trên bàn làm việc những “thẻ biết ơn”, và những “lá thư cám ơn” người đã giao dịch, đã giúp ông thành công. Doanh nhân đó xác tín nói với chúng tôi: “Tôi giàu và giàu bền vững chỉ vì lòng biết ơn”.
Lòng khao khát sự chính trực.
Chính trực là ngay thẳng, trung thực3. Ví dụ người ta thường ca ngợi một con người, một thầy giáo, một nhà báo, một chính khách, một nhà lãnh đạo, là “chính trực”. Ðó là những con người “thật tuyệt vời, đáng trân quý và đáng tin”.
Khao khát sự chính trực là dấu chỉ con người đạo đức, thánh thiện. Theo Thánh Kinh, khi được khen là chính trực, có ý ám chỉ con người đó đạo đức, thánh thiện. Ví dụ thánh Giuse là đấng công chính, chính trực, thánh thiện. Ngài không thể làm những gì trái lẽ phải, trái lương tâm và là người khôn ngoan, can đảm, cao cả, có tinh thần trách nhiệm.
Gia đình, đất nước, thế giới, hôm nay, nhất là Việt Nam, trong tầm nhìn chiến lược về phát triển bền vững, rất cần những con người khao khát chính trực.
Khao khát chính trực còn là nguyên nhân phát triển lớn mạnh. Một chuyên gia người Pháp nghiên cứu về sự giàu có của nước Mỹ. Ông đi khắp đất nước Hoa Kỳ, nhưng vẫn chưa có câu trả lời: “Tại sao nước Mỹ giàu có và lớn mạnh?”. Mãi cho tới khi ông vào một nhà thờ, lúc đó là thánh lễ dành cho Giới trẻ. Sau khi dự lễ, ông chợt nhận ra một điều trả lời câu hỏi trong đầu của ông bao lâu nay: “Nước Mỹ to lớn và giàu có. Ðó là vì người trẻ khao khát sự chính trực”. Từ đó, ông nghĩ: “Nước Mỹ sẽ còn lớn mạnh và giàu có nữa, nếu giới trẻ giữ mãi lòng khao khát, đi tìm sự chính trực”.
Kết luận
Lòng biết ơn và khao khát sự chính trực là những yếu tố nội lực như “nắm men, hạt cải”, cho sự phát triển Việt Nam bền vững. Việc đào luyện lòng biết ơn cần phải thực hiện ngay trong gia đình, cụ thể với những người đang sống trong nhà với mình, cám ơn ông bà, cha mẹ, anh chị em; Tối, trước khi đi nghỉ, chúc nhau ngủ ngon và cám ơn, xin lỗi nhau... Tâm tình biết ơn sẽ bền vững một khi tín hữu năng suy niệm Phúc Âm về mười người phong cùi (Lc 17,11-19). Chỉ có một người Samari, ngoại quốc, trở lại, tìm gặp người chữa lành mình, với phong cách hết sức khiêm tốn, cám tạ Ngài. Người này được Chúa Giêsu khen: “Ðức tin của anh đã cứu chữa lành anh”. Lòng biết ơn có liên quan tới lòng tin. Ai có lòng biết ơn, thì cũng rất đáng trân trọng và đáng tin.
Quan tâm đến đào luyện khao khát sự chính trực bằng cách luôn suy niệm suy niệm Phúc Âm: “Thầy là Ðường, là Sự Thật và là Sự Sống”( Ga 14, 6). và câu: “Có thì nói có; không thì nói không; nói thêm thắt là do sự dữ mà ra” (Mt 5, 37).
Tôi tin rằng hai yếu tố trên sẽ góp phần giúp dân tộc Việt Nam trở thành dân tộc phát triển, thịnh vượng bền vững, làm chứng những giá trị đạo đức cho thế giới.
Lm. Gioan Kim Khẩu Nguyễn Văn Hinh (D.Min.)
______________________________________________________________
1 Biên dịch, Dự Báo Thế Kỷ 21, Nxb Thống Kê, HN, 1998
2 Nguyễn Như Ý, Ðại tự điển tiếng Việt, Nxb., VH.TT, 1958.
3 Nguyễn Như Ý, Ðại tự điển tiếng Việt, Nxb., VH.TT, 1958.
Bình luận