Chuyến thăm 3 nước châu Phi trong tuần qua của Ðức Giáo Hoàng Phanxicô đã mang đến niềm vui, hy vọng và mong ước về hòa bình tại những vùng đất vẫn đầy rẫy những khó khăn và thách thức.
Trong chuyến tông du nước ngoài lần thứ 31 kéo dài từ ngày 4 đến 10.9.2019, Ðức Giáo Hoàng đã thăm Mozambique, nơi thỏa thuận hòa bình đang tồn tại trong mong manh; Madagascar, vừa được trao trả cho chính phủ hiến pháp sau cuộc binh biến 2009; và Mauritius, quốc gia vướng bê bối tài chính buộc Tổng thống phải từ chức năm ngoái. Tổng cộng ngài đã đưa ra 15 bài phát biểu và huấn dụ trong chuyến đi lần này: 5 lần ở Mozambique, 8 ở Madagascar và 2 ở Mauritius. Giới quan sát và các tín hữu Công giáo tại ba nước đều hy vọng Ðức Thánh Cha có thể hóa giải căng thẳng ở mỗi điểm đến, và trên hết là mang đến động lực tiến tới hòa giải và hợp nhất chính trị.
 |
| 8.000 em nhỏ tập trung tại Akamasoa để chào đón ĐTC |
Những thời khắc đặc biệt
Chặng dừng đầu tiên của Ðức Phanxicô là Mozambique, ở mũi nam của lục địa châu Phi từ ngày 4 - 5.9. Kế tiếp, Ðức Thánh Cha đến Madagascar, đảo quốc lớn thứ 4 thế giới, cách đó 1.200 km về hướng đông trên Ấn Ðộ Dương. Ngày 9.9, ngài đáp chuyến bay 2 giờ sang hướng đông thăm Mauritius, một hòn đảo nhỏ hơn, và quay về Madagascar vào chiều cùng ngày, tham gia một sự kiện trước khi bay về Rome vào sáng 10.9. Cuộc hành trình của Ðức Giáo Hoàng tại mỗi nước đều theo một quy trình giống nhau: Sau khi phát biểu trước các lãnh đạo chính trị, ngài gặp gỡ các linh mục, giám mục và tham gia những hoạt động liên quan đến Giáo hội địa phương.
Tuy nhiên, mỗi chặng dừng lại có những thời khắc đặc biệt, phù hợp với hoàn cảnh của từng quốc gia, và tập trung vào người nghèo và những con người bị đẩy ra ngoài lề xã hội. Tại Mozambique, Ðức Phanxicô thăm phòng khám bệnh của cộng đồng Sant’Egidio, có tên “Dream Center” (Trung tâm Ước Mơ), chủ yếu phục vụ cho những bệnh nhân nghèo mắc HIV/AIDS. Ðại diện của cộng đồng, ông Moda cho hay sự có mặt của Ðức Thánh Cha mang đến niềm vui lớn lao cho mọi người. “Ðến Trung tâm Ước Mơ có nghĩa là Ðức Phanxicô đến với người nghèo, mang đến cơ hội trong mơ cho những ai chưa bao giờ có thể nghĩ đến chuyện được gặp Ðức Giáo Hoàng. Ðó cũng là cách để Ðức Thánh Cha tiếp cận những người đang cần ngài nhất, những người bị đau đớn vì bệnh tật hoặc phải trải qua đời sống khổ cực”, theo ông Moda.
 |
| ĐTC gặp gỡ những phụ nữ nghèo đang được Tòa Sứ thần ở Madagascar giúp đỡ |
Còn tại Mauritius, Ðức Giáo Hoàng cầu nguyện tại ngôi mộ của chân phước Jacques-Désiré Laval, nhà truyền giáo người Pháp đã mang Lời Chúa cho những nô lệ vào thời thuộc địa Anh. Vị Giám mục thành Rome có mặt tại ngôi mộ hôm 9.9, đúng vào dịp kỷ niệm 155 năm ngày mất của vị linh mục. Cha Jean Claude Veder, Giám đốc Trung tâm Ðào tạo của giáo phận Port-Louis ở Mauritius, gọi sự hiện diện của Ðức Giáo Hoàng vào dịp này là “món quà vô giá của Thiên Chúa”. Vatican News dẫn lời cha Grégoire, trợ lý giáo sư Ðại học Duquesne (Mỹ), phân tích về sự tương đồng giữa chân phước Laval và chuyến tông du của Ðức Phanxicô đến Mauritius: “Cha Laval rời nước (Pháp), trong khi Ðức Thánh Cha từ Rome đến đây, mang theo thông điệp của lòng yêu thương, hòa bình và sự thương xót, cũng giống như cha Laval đã làm trong quá khứ”.
Ước tính khoảng 100.000 tín hữu đã tham gia thánh lễ do Ðức Thánh Cha chủ tế ở Mauritius và cùng lên tiếng reo hò “Ðức Phanxicô, Ðức Phanxicô”. Trong số này có những người đi bộ hành hương đến mộ phần của chân phước, với hy vọng có thể gặp gỡ và cùng cầu nguyện với Ðức Phanxicô nhân chuyến thăm đầu tiên của một vị giáo hoàng kể từ 30 năm qua. Tín hữu Lorenza Camangue, cô gái 21 tuổi đến từ ngôi làng nhỏ Bois d’Oiseaux ở đầu kia của hòn đảo, là một ví dụ. Cô Camangue luôn ưa thích ngắm nhìn những bức ảnh chụp Ðức Gioan Phaolô II thăm phần mộ vào tháng 10.1989, và chuyến hành hương của Ðức Phanxicô mang đến một ý nghĩa vô cùng quan trọng cho tất cả các tín hữu tại Mauritius. “Chuyến thăm của Ðức Thánh Cha không chỉ dừng lại ở ký ức, mà nó đã trở thành sự thật”, cô Camangue bày tỏ.
 |
| Thăm phần mộ của chân phước Laval |
Thành phố từ bãi rác
Tại Madagascar, sau thánh lễ với ước tính khoảng 1 triệu người tham gia vào sáng 8.9 ở thủ đô Antananarivo, Ðức Giáo Hoàng đến Akamasoa, có nghĩa là “những người bạn tốt” theo tiếng địa phương. Ðây là thị trấn do linh mục người Argentina, cha Pedro Opeka sáng lập và xây dựng từ một bãi rác khổng lồ, cứu vớt hàng vạn thanh thiếu niên khỏi cuộc sống nghèo đói. Khoảng 8.000 em nhỏ tụ tập tại nhà thi đấu trong thị trấn để chào đón ngài. Ði cùng với cha Pedro, Ðức Thánh Cha cảm động nói: “Akamasoa là minh chứng cho sự hiện diện của Thiên Chúa tại những nơi có người nghèo. Ngôi làng này phản ảnh lịch sử lâu dài của sự dũng cảm và hỗ trợ lẫn nhau”.
Cha Pedro, người đã đến đảo quốc này vào năm 1976, cho biết: “Tại đây, chúng tôi đang chứng tỏ nghèo đói không phải là điều chí tử, mà cái nghèo sinh sôi so sự thiếu trách nhiệm”. Sau 30 năm hoạt động, Tổ chức Akamasoa đã tạo mái ấm cho hơn 25.000 người, phát triển 18 ngôi làng, xây dựng hệ thống trường học cho khoảng 14.000 em nhỏ. “Mỗi ngóc ngách của những khu nhà, mỗi ngôi trường hoặc phòng y tế, là bài ca của hy vọng, vang vọng lên khắp chốn và dập tắt bất kỳ những ý nghĩ tiêu cực cho rằng khó có thể thay đổi những cảnh đời bất hạnh”, theo Ðức Phanxicô. Ngài nhấn mạnh: “Có thể xóa bỏ cái nghèo!”.
Ðức Thánh Cha cầu nguyện cho “tia sáng” của Akamosa sẽ lan tỏa, mang đến niềm hy vọng cho những ai phải sống trong cảnh đói nghèo và bị xã hội chối bỏ, một lần nữa gầy dựng lòng tin cho họ, giúp người nghèo có được cơ hội được học tập, làm việc siêng năng và sống một cuộc đời hướng thiện.
GIANG VÔ YÊN
Bình luận