Hội chứng ống cổ tay

Hỏi:

Khoảng 3 tháng nay tôi thường bị đau, tê cứng bàn tay phải, nhiều nhất ở ba ngón (ngón tay cái, ngón trỏ và ngón giữa), nhưng cũng có lúc tê cả bàn tay. Chứng tê này thường xuất hiện về đêm và khi cầm tay lái xe máy đi lâu. Xin hỏi bác sĩ như vậy tôi bị bệnh gì? Cần xét nghiệm gì để chuẩn đoán bệnh. Tôi cần chữa trị như thế nào? Xin chân thành cảm ơn bác sĩ. Trần Đăng Tân 36 tuổi – Gò Vấp – TpHCM.

Trả lời:

Bạn Tân thân mến,

Các triệu chứng như bạn mô tả là biểu hiện của bệnh lý “Hội chứng ống cổ tay” hay còn gọi là hội chứng đường hầm cổ tay, hội chứng chèn ép thần kinh giữa.

Về giải phẫu học, thần kinh giữa đi chung với những gân cơ gấp của các ngón tay trong ống cổ tay. Ống cổ tay được tạo bởi mạc giữ gân gấp và các vách chung quanh là bờ của các xương cổ tay. Chính vì nằm trong một cấu trúc không co giãn được nên khi có sự tăng thể tích của các gân gấp bị viêm (hay các tư thế gấp duỗi cổ tay quá mức và thường xuyên) thì sẽ tạo một lực chèn ép lên các mạch máu nuôi nhỏ đi sát bên dây thần kinh, gây ra tình trạng thiểudưỡng. Lúc này sẽ xuất hiện triệu chứng tê bàn tay vì các sợi thần kinh cảm giác bị ảnh hưởng trước. Sau đó các nhánh vận động sẽ bị tác động tạo ra sự yếu hay liệt cơ mà nó chi phối. Nếu tình trạng chèn ép kéo dài sẽ làm tổn thương thần kinh không hồi phục.

Bệnh nhân thường có biểu hiện đau, dị cảm, tê cứng ở ba ngón rưỡi do thần kinh giữa chi phối (ngón tay cái, ngón trỏ ngón giữa và nữa ngón đeo nhẫn), nhưng cũng có lúc tê cả bàn tay. Chứng tê này thường xuất hiện về đêm, và giảm đi khi nâng tay cao hoặc vẫy cổ tay. Đau và tê tay có thể lan lên cẳng tay, khuỷu hoặc vai. Trong ngày, khi phải vận động cổ tay, ngón tay nhiều như lái xe máy, xách giỏ đi chợ, làm việc bàn giấy… thì tê xuất hiện lại. Lúc đầu tê có cơn và tự hết mà không cần điều trị. Sau đó cơn tê ngày càng kéo dài. Có những bệnh nhân bị tê rần suốt cả ngày. Sau một thời gian tê, người bệnh có thể đột nhiên bớt tê nhưng bắt đầu thấy việc cầm nắm yếu dần hoặc bị run tay, viết khó, dễ làm rớt đồ vật. Thường thì triệu chứng điển hình gặp ở một tay, nhưng cũng có thể gặp ở cả 2 tay.

Chẩn đoán bệnh dựa triệu chứng lâm sàng. Gõ vào thần kinh giữa ở cổ tay hoặc giữ bàn tay ở thế gập trong 1 phút có thể gây ra hoặc làm tăng triệu chứng.

Một phương pháp giúp chẩn đoán chính xác hội chứng ống cổ tay là chẩn đoán điện, hay còn gọi là điện cơ. Điện cơ ký là một phương pháp chẩn đoán chức năng thần kinh giúp đánh giá được mức độ suy giảm tốc độ dẫn truyền vận động và cảm giác của thần kinh giữa trong ống cổ tay. Qua đó, tùy theo mức độ nặng nhẹ mà các bác sĩ sẽ áp dụng những phương pháp điều trị thích hợp như vật lý trị liệu, dùng thuốc hay can thiệp phẫu thuật.

Điều trị nội khoa: sử dụng các thuốc giảm đau chống viêm uống, dùng thuốc corticoid tiêm vào trong ống cổ tay để chống viêm, kết quả bệnh có thể khỏi từ vài tháng đến nhiều năm. Chú ý điều trị tích cực các bệnh là nguyên nhân có thể gây ra hội chứng ống cổ tay như: viêm đa dây thần kinh, viêm đa khớp dạng thấp, thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm, gai cột sống, chấn thương cổ tay.

Điều trị phẫu thuật: trong trường hợp điều trị nội khoa thất bại hay bệnh ở giai đoạn nặng, phẫu thuật giải ép ống cổ tay là cần thiết để làm giảm các triệu chứng và cải thiện chức năng các ngón tay. Thủ thuật này chỉ cần gây tê tại chỗ, bệnh nhân có thể không cần nằm viện, kết quả đa số bệnh nhân khỏi vĩnh viễn.

Sử dụng các biện pháp vật lý trị liệu như dùng nẹp cố định cổ tay vào ban đêm cũng cải thiện đáng kể các triệu chứng đau, tê ở đầu chi (khoảng 70% trường hợp). Một số phương pháp điều trị bao gồm ý thức tránh các động tác sai, gập lòng cổ bàn tay lặp đi lặp lại, mang nẹp lòng cẳng bàn tay vào đêm để tránh cổ tay gập.

Ths.Bs Trung Phan