Lễ Đầu Dòng

Ngày 8 tháng 8 hằng năm, hội Dòng Ba Đa Minh đều cùng với toàn dòng Đa Minh mừng lễ thánh Đa Minh. Cách gọi dân dã là lễ Đầu Dòng.

Một dịp mừng lễ Thánh Đaminh ở giáo phận Bùi Chu.

Báo Công giáo và Dân tộc số 2398 qua bài “Hệ thống tổ chức Giáo hội của Công giáo ở Việt Nam” của PGS.TS Nguyễn Hồng Dương, có đề cập đến lễ Đầu Dòng: “Lễ Thánh Quan thầy đầu dòng diễn ra ở hai nơi. Một là nhà thờ Chánh tòa giáo phận Bùi Chu, tổ chức vào ngày 8.8. Hai là tại giáo xứ Phú Nhai (Xuân Phương, Xuân Trường, Nam Định), tổ chức vào ngày 8.12, ngày lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội. Vì là lễ Thánh Quan thầy giáo phận nên quy mô và hình thức tổ chức rất lớn…”. Ở bài báo trên có sử dụng cụm từ “Lễ Thánh Quan thầy đầu dòng”, nên tôi cũng xin được viết đôi dòng về một ngày lễ được gọi với tên dân dã thân thương: lễ “đầu dòng”.

Được biết, thời kỳ trước đây, 5 giáo phận được Tòa Thánh giao cho các giáo sĩ là tu sĩ dòng Đa Minh cai quản, gồm có giáo phận Lạng Sơn - Cao Bằng, Bắc Ninh, Thái Bình, Hải Phòng và Bùi Chu (trước đây quen gọi là các “giáo phận dòng”). Trong những giáo phận này, hầu hết các giáo xứ đều có hội Dòng Ba Đa Minh. Vì thế, lễ thánh Đaminh hằng năm luôn được tổ chức trong các giáo xứ và có nơi với quy mô lớn cấp giáo phận.

Riêng giáo phận Bùi Chu nhận 2 thánh bổn mạng. Ngoài Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội gọi là “Quan thầy đệ nhất” (lễ kính vào ngày 8.12 hằng năm), giáo phận còn có “Quan thầy đệ nhị” là thánh Đaminh (Đôminicô còn đọc là Du-minh-gô) mừng vào ngày 8.8 hằng năm. Đây chính là lễ được gọi là lễ Đầu Dòng. Và tại giáo phận Bùi Chu, lễ này được tổ chức cấp giáo phận quy mô hơn những “giáo phận dòng” khác.

Cha ông chúng ta ngày đó, những người Dòng Ba giáo dân Đa Minh (nay gọi là Huynh đoàn giáo dân Đa Minh) không gọi là lễ Thánh Tổ phụ Đa Minh, Đấng sáng lập dòng Giảng Thuyết, mà gọi là lễ Đầu Dòng. Có lẽ vì các cụ hiểu nôm na: thánh Đaminh là đầu cội rễ của dòng mình chăng? Một chút tản mạn để có thể giúp cho những ai thấy “là lạ” khi nghe lễ Đầu Dòng.

Phạm Văn Xuyến

Ðoàn viên giáo dân Ða Minh GP. Xuân Lộc