Nhiều người biết nhà soạn nhạc cổ điển nổi tiếng Beethoven bị khiếm thính khi gần 50 tuổi. Nhưng hiếm người từng nghe việc Louis Braille, cha đẻ của chữ nổi cũng là một nhạc sĩ tài năng và là một giáo dân luôn hết lòng phục vụ Nhà Chúa.
Louis Braille sinh ra trong một gia đình làm yên và dây cương ngựa ở thị trấn nhỏ Coupvray của Pháp. Năm lên ba, cậu bé bắt chước cha, lấy một cái dùi để khoan lỗ trên miếng da. Vì sức còn yếu, nên mũi dùi bị lệch và đâm vào mắt cậu. Không điều trị đúng, con mắt của Louis bị nhiễm trùng và ảnh hưởng đến mắt còn lại. Ðến khi lên 5, cậu bé đã bị hỏng hoàn toàn cả hai mắt. Louis thường hỏi cha mẹ tại sao mình chỉ luôn nhìn thấy bóng tối, với tâm hồn thơ ngây, cậu bé vẫn chưa hiểu được rằng mình vĩnh viễn không bao giờ nhìn thấy ánh sáng nữa.
![]() |
Cha của Louis đã làm cho cậu một cây gậy và dạy cách tự định hướng, dò đường. Các giáo viên và cha xứ tại Coupvray rất ấn tượng về sự thông minh và kiên trì của cậu bé nên đã đề nghị cho cậu đến học tại Viện Hoàng gia Thanh thiếu niên Khiếm thị, một trong những trường đầu tiên dành cho học sinh khiếm thị trên thế giới. Viện được thành lập bởi nhà hảo tâm sáng mắt, ông Valentin Haüy.
Công trình để đời vào năm 16 tuổi
Các học sinh ở đây được học cách đọc các ký tự dựa trên một hệ thống mà ông Haüy sáng tạo ra. Tuy nhiên, để làm ra những cuốn sách là cả một quá trình khó khăn, tốn kém. Giai đoạn mới thành lập, cả trường chỉ có được 3 cuốn sách. Và học sinh khiếm thị cũng không thể viết với một hệ thống như vậy. Cha của Louis đã làm cho cậu một bảng chữ cái khắc nổi bằng da dày, để cậu có thể viết thư về nhà bằng cách truy tìm các chữ.
Louis Braille là một học sinh xuất sắc, cậu được điểm rất cao ở mọi môn học. Năm 12 tuổi, cậu học được một hệ thống truyền tin dựa trên các dấu chấm nổi do Ðại úy Charles Barbier chế tạo cho binh lính để truyền tin trong đêm tối mà không phải lên tiếng hay sử dụng ánh sáng. Tuy nhiên, quân đội đã không sử dụng vì hệ thống này quá phức tạp. Trong ba năm, Louis Braille đã làm việc chăm chỉ để trên cơ sở này phát triển một hệ thống dành cho người mù tương tự, nhưng đơn giản hơn. Louis nhận định: “Tiếp cận truyền thông theo nghĩa rộng nhất là tiếp cận kiến thức, và điều đó rất quan trọng để chúng ta (những người khiếm thị) không bị khinh thường hay thương hại bởi những người sáng mắt. Chúng ta không cần sự thương hại, cũng không cần được nhắc nhở rằng đang mang những khiếm khuyết trên cơ thể. Chúng ta phải được cư xử bình đẳng và truyền thông là cách có thể đem lại được điều đó”.
![]() |
Tượng Louis Braille ở quê nhà Coupvray |
Cuối cùng, Louis Braille cũng đã hoàn thành bảng chữ nổi dành cho người khiếm thị khi chỉ mới 16 tuổi. Ðây được xem là một công trình để đời vì đã mang lại lợi ích cho người khiếm thị trên toàn thế giới.
Chơi đàn tại các nhà thờ
Louis đã mở rộng thêm các ký hiệu hình học và âm nhạc, bởi vì cậu rất say mê nhạc. Cậu chơi trung hồ cầm (violoncelle) và đàn organ rất giỏi. Sau này, Louis Braille là nhạc công chơi đàn organ tại nhà thờ Saint-Nicolas-des-Champs, Paris từ năm 1834 đến 1839, sau đó ông chơi đàn cho nhà thờ Saint Vincent de Paul. Ông cũng được mời chơi đàn tại rất nhiều nhà thờ trên toàn nước Pháp.
Khi Louis Braille hoàn thành các nghiên cứu của mình, ông được mời ở lại làm trợ giảng cho trường. Ông được phong giáo sư ở tuổi 24, dạy lịch sử, hình học và đại số tại học viện trong suốt phần đời còn lại. Tuy nhiên, hệ thống chữ nổi Braille vẫn chưa được chấp nhận tại học viện. Hiệu trưởng kế nhiệm ông Haüy đã không thích và bác bỏ hệ thống này.
|
Louis Braille mất vì bệnh lao năm ông 43 tuổi. Hai năm sau khi ông mất, hệ thống chữ nổi Braille sau cùng cũng được chấp nhận vì các học sinh ở đây nhất quyết yêu cầu được sử dụng. Sau đó, hệ thống này đã lan rộng khắp các quốc gia nói tiếng Pháp trên thế giới.
Hội nghị châu Âu lần đầu tiên dành cho các giáo viên dạy học sinh khiếm thị được tổ chức vào năm 1873. Tại đây, bác sĩ khiếm thị người Anh Thomas Rhodes Armitage đã ủng hộ hệ thống chữ nổi Braille, và nó bắt đầu được phát triển khắp thế giới. Hiệu trưởng trường dành cho người khiếm thị ở bang California (Mỹ), tiến sĩ Richard Slating French đánh giá: “Phát minh của Louis Braille mang dấu ấn của thiên tài và tầm quan trọng có thể sánh với bảng chữ cái La Mã”.
Giờ đây, trải qua gần hai thế kỷ, hệ thống chữ nổi Braille vẫn là một công cụ quan trọng trong giao tiếp đối với người khiếm thị. Nó có trên các nút thang máy và các chỉ dẫn công cộng, thậm chí còn được sử dụng trong kỹ thuật máy tính, với thư điện tử RoboBraille và các mã Nemeth Braille trong toán học.
Khi bạn nhìn thấy chữ nổi, hãy cầu nguyện cho người đã phát minh ra nó. Người đã biến thảm kịch thời thơ ấu của mình thành một phước lành cho hàng triệu người chỉ luôn “nhìn thấy bóng tối”.
THIỆN TÂM
Bình luận