Nhiễm trùng đường tiểu

Hỏi:

Khoảng 1 năm gần đây em bị nhiễm trùng đường tiểu tái đi tái lại nhiều lần (khoảng 4 lần). Mặc dầu em rất kỹ trong khâu vệ sinh nhưng không hiểu sao lại bị như vậy. Xin bác sĩ cho em biết làm cách nào để khỏi bị nhiễm trùng đường tiểu tái phát.

Xin chân thành cảm ơn bác sĩ

Lê Thị Thu Thảo, 22 tuổi, Quận Tân Bình, TpHCM

Trả lời:

Điểm khác biệt lớn nhất ở nữ giới so với nam giới chính là cấu tạo đường niệu đạo. Đường niệu đạo của nữ giới ngắn, thẳng và gần hậu môn nên rất thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập vào đường niệu đạo. Cấu tạo đường niệu đạo cộng với thói quen vệ sinh không đúng cách (vệ sinh từ sau ra trước), thói quen sử dụng băng vệ sinh quá thời gian, mặc quần chật… chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra viêm đường tiết niệu ở nữ giới. Hơn nữa, các thói quen như nhịn tiểu và uống ít nước cũng là nguyên nhân gây gia tăng viêm đường tiết niệu ở nữ giới. Quan hệ tình dục là nguyên nhân thường gặp trong nhiễm trùng đường tiểu ở phụ nữ. Ngoài ra, ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh, việc thiếu hụt Estrogen là nguyên nhân gây viêm đường tiết niệu mà không phải do nhiễm khuẩn.

Dưới đây là hướng dẫn của Hội Tiết niệu và Hội Sản khoa Canada về “dự phòng nhiễm trùng đường tiểu tái phát”:

Xét nghiệm phân tích nước tiểu và cấy nước tiểu giữa dòng làm kháng sinh đồ cần được thực hiện ngay khi có triệu chứng đầu tiên, để thiết lập chính xác chẩn đoán là “nhiễm trùng đường tiểu tái phát”.
Bệnh nhân bị tiểu máu kéo dài hoặc tồn tại vi khuẩn kéo dài trong nước tiểu trừ vi khuẩn Escherichia coli, cần phải được nội soi bàng quang và xét nghiệm hình ảnh học (CT scaner, siêu âm bụng, chụp UIV…) đường tiểu trên.
Phụ nữ hoạt động tình dục bị nhiễm trùng đường tiểu tái phát và đang sử dụng thuốc diệt tinh trùng, cần được khuyến khích xem xét sử dụng một biện pháp tránh thai khác thay thế như bao cao su…
Điều trị dự phòng nhiễm trùng đường tiểu tái phát không được thực hiện cho đến khi cấy nước tiểu âm tính tại thời điểm 1-2 tuần sau điều trị đã xác định là đã tiệt căn nhiễm trùng đường tiểu.
Thuốc kháng sinh dùng điều trị dự phòng liên tục hằng ngày gồm (Co-trimoxazole, Nitrofurantoin, Cephalecin, Trimethoprim, Trimethoprim-Sulfamethoxazole, hoặc Quinolone), kéo dài 6-12 tháng cho phụ nữ bị ≥ 2 lần nhiễm trùng đường tiểu trong vòng 6 tháng hoặc ≥ 3 lần nhiễm trùng đường tiểu trong vòng 12 tháng.
Phụ nữ bị nhiễm trùng đường tiểu liên quan đến quan hệ tình dục, nên được điều trị dự phòng sau giao hợp thay thế cho liệu pháp điều trị liên tục để giảm chi phí và tác dụng phụ của thuốc.
Bệnh nhân tự khởi đầu điều trị đợt cấp đối với phụ nữ không thích hợp hoặc không chấp nhận với liệu pháp điều trị dự phòng lâu dài hằng ngày. Tuy nhiên cần nên hạn chế ở những phụ nữ bị nhiễm trùng đường tiểu tái phát đã có hồ sơ rõ ràng, có động cơ, chấp nhận làm theo hướng dẫn của những tài liệu y khoa đã được cung cấp, và có mối liên hệ tốt với các dịch vụ y tế.
Sử dụng Estrogen dạng bôi âm đạo cho phụ nữ mãn kinh bị nhiễm trùng đường tiểu tái phát.
Châm cứu có thể được coi là biện pháp thay thế trong điều trị dự phòng nhiễm trùng đường tiểu tái phát ở phụ nữ không đáp ứng hoặc không dung nạp với kháng sinh điều trị dự phòng.
Phụ nữ có thai có nguy cơ nhiễm trùng đường tiểu tái phát cần được điều trị dự phòng thường ngày hoặc sau giao hợp, ngoại trừ 4 tháng cuối của thai kỳ.