Bốn mươi năm trước, khi chưa phải là một Hiệp sĩ được Tòa Thánh sắc phong, ông Gioan Baotixita Lê Đức Thịnh vẫn bằng cách riêng của mình âm thầm dựng xây quê hương và Giáo hội. Rồi khi vinh dự được trao nhẫn và huy hiệu trên ngực, Hiệp sĩ Đại Thánh Giá vẫn tiếp tục sứ mệnh gieo yêu thương, chia sẻ, để đạo - đời nối kết, để những giá trị tốt đẹp được lan tỏa rộng thêm.
Những ngày cuối năm bận rộn không chỉ với những chuyến đi vì công việc giáo phận này, dòng tu khác nhờ, Hiệp sĩ Thịnh và nhóm bạn hữu của mình còn tất bật để phụ lo Tết cho người nghèo ở nhiều nơi còn khó khăn. Những chuyến đi chứa nặng yêu thương, tình nghĩa đồng bào như vậy không là hiếm trong năm, chỉ là lịch đi dày hơn trong tháng 12. Thật vậy, nếu quan tâm đến tinh thần san sẻ và cánh tay rộng mở giúp người khó, lo người nghèo của Hiệp sĩ, chắc chắn sẽ thấy “ngợp” vì độ dày của việc “đi ra vùng ngoại biên” không ngừng nghỉ…
ĐIỀU NHỎ XÍU XIÊU LÒNG
Trong thời khắc những ngày còn lại của năm cũ, bất chợt nghe lời bài hát mới mang tên “Triệu điều nhỏ xíu xiêu lòng” của rapper Đen Vâu, đã có một sự liên tưởng mạnh mẽ đến Hiệp sĩ Lê Đức Thịnh được khơi lên. Dễ hiểu, bởi người viết đã không ít lần nhìn thấy tận mắt sự gởi trao đến người khác của ông rất ngọt lành, và cũng từng nghe những lời ông chia sẻ về cuộc đời, về sự tận tụy phục vụ, về cách sống yêu thương. “Mỗi khi người biết thương đời. Điều yên vui quanh đây, nào đâu có xa xôi”, lời hát được láy đi láy lại như một thông điệp nhẹ nhàng, trong trẻo, đẹp đẽ…, không khác lắm so với tâm tình “cho đi” của Hiệp sĩ Đại Thánh Giá. Nghiền ngẫm những quan niệm của ông: “Hiệp sĩ của Giáo hội mà, Đức Thánh Cha phong tước phẩm này cho mình để mình làm việc vì Giáo hội, mang lại hạnh phúc cho bà con mình”, hay “Thời đó không ai nghĩ làm từ thiện để được tôn vinh, chỉ là yêu quên hương, yêu những người xung quanh mình, thực thi lời dạy của Tin Mừng, nên mình nỗ lực giúp đỡ”, lại càng thêm cảm mến một tấm lòng vàng.
Tinh thần yêu thương, cúi xuống, trân quý từng gương mặt, từng cuộc gặp gỡ trong đời của ông đích thực chính là điều tưởng như nhỏ thôi, nhưng chạm đến ngưỡng xiêu lòng. Chúng tôi nhớ những chuyến đi đan kín các điểm dừng để trao tặng của Hiệp sĩ, khiến có người cùng đoàn nói vui phở là món yêu thích của ông. Thực chất, chọn quán phở mỗi khi đến giờ ăn bởi vì nó nhanh chóng, gọn nhẹ, thời gian còn lại để vị Hiệp sĩ của Giáo Hoàng đổi thêm phút nấn ná, thăm hỏi, bắt tay thêm được nhiều người nữa… Cũng không thể không ấn tượng ở những tiết mục văn nghệ “cây nhà lá vườn” vùng đông anh chị em sắc tộc, Hiệp sĩ Thịnh cũng góp đôi lời ca với bài hát mang âm hưởng miền cao như một sự đồng cảm. Ở một lát cắt khác, chẳng hạn khi đến mái ấm thăm người già, khuyết tật, lại thấy ông ngồi giữa họ pha chuyện cười, nói về món ăn của ngày hôm đó. Rồi khi ở giữa bầy trẻ thơ có hoàn cảnh thiệt thòi, lại bắt gặp ở ông cử chỉ thân mật như cái xoa đầu, sẵn sàng bồng ẵm mấy em nhỏ khi chúng đưa tay đòi bế… Ông như NGƯỜI CỦA MỌI NGƯỜI.
May mắn có mặt trong nhiều chuyến đi có Hiệp sĩ hiện diện ở miền này miền khác, lại có dịp thấy được thêm bao điều xem chừng nhỏ lại ẩn chứa cả một nhân cách đẹp mà ông mang đến và trao gởi cho tha nhân.
XÂY NỀN TRÊN ĐỨC ÁI
Trong các câu chuyện rời rạc khác nhau, chúng tôi ít nhiều xâu chuỗi lại được suy nghĩ của Hiệp sĩ Đại Thánh Giá về những giá trị cuộc đời, nhưng chung quy lại và thật rõ ràng vẫn là tinh thần phục vụ và sự dấn thân. “Là một người con của Giáo hội, chúng ta làm sao để Hội Thánh phát triển, chu toàn các trách nhiệm của mình với Chúa. Là người con của quê hương, chúng ta thực hiện nghĩa vụ công dân, làm giàu đẹp quê mình. Hai điều ấy phải song song” - Hiệp sĩ nói. Tâm niệm như vậy và đặt lợi ích tha nhân lên trên, nên ông luôn mang trên mình hành trang yêu thương, để dựng xây hạnh phúc, bình an.
Hãy dừng lại một chút với vài con số: Trong mấy chục năm qua, Hiệp sĩ Gioan Baotixita Lê Đức Thịnh đã tự bỏ tiền cá nhân trích từ kết quả kinh doanh của gia đình, đôi lúc cũng có vận động thêm bạn bè, làm bác ái đến hàng trăm tỷ đồng. Ông luôn ưu tư với cái nghèo của người dân một số nơi, trăn trở với những sinh hoạt của Giáo hội chỗ này chỗ khác còn những khó khăn, chưa thông suốt…, rồi tìm mọi cơ hội để nối kết những yêu thương và sự thấu hiểu. Đến với người nghèo hay người bất hạnh, ngoài trao tặng, ông còn hỏi han và khơi cho họ ý chí vươn lên, tinh thần liên đới. Và, cứ nghĩ về những công việc ấy, phận người kia, ông lại mạnh mẽ lên đường, ngày một “đa dạng” trên khắp các “mặt trận” của tình yêu thương. Đó là buôn làng nghèo, là mái ấm ở nơi nửa quê nửa thị, hay ở cả những mái nhà xiêu vẹo chốn thị thành… Chợt nhớ tâm sự của nữ tu Nguyễn Thị Kim Anh, phụ trách Mái ấm Tình Mẹ 2, trong một lần tiếp đoàn tương trợ của Hiệp sĩ: “Người già cô đơn, bệnh tật không thể tự chăm sóc mình; những đứa trẻ không có gia đình; những thai phụ cơ nhỡ ở tuổi vị thành niên… Hết thảy đều cần có điểm tựa, có nơi để hòa nhập! Hiệp sĩ Đại Thánh Giá đã đến động viên an ủi những số phận ấy, tiếp thêm sức cho nhà dòng trong sứ mệnh chăm lo tha nhân”.
Khi có ai hỏi về quan niệm sống, động lực tiến bước, ông thường xác tín ngay: “Tìm hạnh phúc ngay từ sự khó khăn”. Rồi giải thích rằng bởi nó gắn với những kinh nghiệm mà ông đã rút ra từ chính những gì mình trải qua và quan sát thấy trong đời sống xã hội. Hiệp sĩ kể bản thân sinh ra và lớn lên trong gia đình làm nông, rất nghèo, nhưng không bao giờ than trách về điều này. Từ tuổi thiếu niên, ông đã đi làm phụ cha mẹ nuôi em. “Mỗi chuyến than tôi chở thuê xong lại thấy mình hạnh phúc vì vừa làm được một việc hữu ích trong gian khó. Cả gia đình đoàn kết, nỗ lực và yêu thương, tôi cảm nhận được hạnh phúc từ điều này, đó chính là động lực để tôi vươn lên mỗi ngày. Từ nỗ lực của bản thân, gia đình, cùng với ơn Chúa giúp, tôi đã chạm tới cuộc sống no ấm. Và giờ đây, tôi luôn cảm nhận được hạnh phúc khi giúp được người khác. Khi cho đi cũng chính là lúc mình nhận được nhiều nhất”, ông kể.
Sức khỏe của Hiệp sĩ Đại Thánh Giá Lê Đức Thịnh có những năm không hề ổn định, nhưng vượt trên hết, ông vẫn nỗ lực đi khắp mọi miền vận động, thuyết phục, tạo ra những cuộc gặp gỡ, góp phần giúp giáo dân ở Việt Nam ngày càng gắn bó, đồng hành cùng dân tộc, dựng xây đất nước. Hàng trăm chuyến đi như thế khởi hành rồi kết thúc liên tục, cần mẫn mang chút ấm áp cho bà con khắp nơi trên đất Việt. Khi nói về công việc này, ông rất khiêm tốn: “Tôi thật sự chưa bao giờ thống kê về những gì mình đã làm, bởi dù có là gì thì đó cũng chỉ là góp ít sức mọn, cùng Giáo hội thực hiện đường hướng Thư Chung năm 1980 của Hội đồng Giám mục Việt Nam “Sống Phúc Âm giữa lòng dân tộc để phục vụ hạnh phúc của đồng bào”. Làm việc thiện là từ tấm lòng của bản thân, nhưng theo tôi, nếu chỉ dừng lại ở một cá nhân thì chưa đủ, mà còn phải khởi xướng và nhân lên trong cộng đoàn. Mình làm tốt rồi thu hút người khác cùng tham gia là đã tạo lan tỏa, để có nhiều nguồn lực hơn trong việc giúp đỡ người kém may mắn, chứ một vài cá nhân thì chỉ như muối bỏ biển khơi”.
Còn nhớ, vào những ngày cuối năm 2024, khi phối hợp cùng UBND huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai đến thăm và tặng quà các gia đình thương binh - liệt sĩ và gia đình có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn huyện, ông đã có những lời gan ruột từ trái tim, đậm chất tự tình dân tộc, không chỉ dành riêng với người có đạo: “Trong các cuộc kháng chiến cứu nước, rất nhiều người (trong đó có đồng bào Công giáo) đã hy sinh để bảo vệ đất nước và giành độc lập cho dân tộc Việt Nam. Vì vậy, hỗ trợ người có hoàn cảnh khó khăn vừa là tấm lòng tri ân vừa là tình cảm và nghĩa vụ. Việc làm này phù hợp với lời mời gọi trong Thư Chung 1980, Hội đồng Giám mục Việt Nam”. Ông Nguyễn Duy Bắc, Chủ tịch UBND xã Gia Tân 3 - huyện Thống Nhất sau đó đã rất cảm kích: “Hiệp sĩ Đại Thánh Giá Gioan Baotixita Lê Đức Thịnh được sinh ra tại giáo xứ Phúc Nhạc, trên địa bàn xã Gia Tân 3, và đi lên từ nghèo khó. Ông có tấm lòng bác ái và tình yêu quê hương, luôn hướng về đồng bào, nâng đỡ đời sống vật chất và tinh thần cho nhiều bà con; góp phần cùng chính quyền, giáo xứ xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc và chăm lo an sinh xã hội”.
SỨ MỆNH “XÂY CẦU”
Hành trình dài phục vụ của Hiệp sĩ không dừng lại ở chỗ thiện nguyện, bác ái, mà còn đóng vai trò như người bắc những nhịp cầu để mối quan hệ giữa nhà nước và Giáo hội địa phương ngày một hiểu nhau hơn, làm vơi đi những thành kiến, nghi kỵ để cùng đối thoại, hợp tác, làm tăng sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc. Theo Hiệp sĩ Đại Thánh Giá Lê Đức Thịnh, mọi hoạt động của Giáo hội Công giáo được hướng dẫn bởi Tin Mừng. Vì thế, ông quan niệm mỗi người đều phải làm việc vì hòa bình, đấu tranh cho hòa bình, làm chứng cho hòa bình và nỗ lực xây dựng hòa bình. Đây cũng chính là tinh thần trong mỗi nghĩa cử, hành động của ông. Ông nói rất thích câu nói của Đức Thánh Cha Phanxicô: “Hãy bắc cầu - Đừng xây tường”. Xây cầu, không chỉ không xây tường mà còn phá bỏ những rào cản chính là công việc ông thầm lặng làm trong nhiều năm qua.Với lòng yêu Giáo hội cùng lòng yêu quê hương, kể cả khi chưa được sắc phong, ông là một trong những người đã mạnh dạn trở thành cầu nối giữa chính quyền và giáo quyền. Ông kể chuyện cũ như một đúc kết kinh nghiệm: “Cách để hóa giải những bất đồng tốt nhất là phải trực tiếp đối thoại. Đối thoại thì đòi hỏi sự chân thành, không phải người này ở trên, người kia ở dưới, mà là bằng hữu của nhau. Gặp gỡ một lần chưa xong việc thì nhiều lần. Rồi thì khi trao đổi, hai bên sẽ dần hiểu những mục đích tốt đẹp đang làm”.
Nhìn từ con mắt nhà đạo, Hiệp sĩ Đại Thánh Giá Gioan Baotixita Lê Đức Thịnh quan niệm: “Tôi chọn mối phúc thứ bảy trong tám mối phúc thật: Phúc cho ai xây dựng hòa bình…”. Tâm tình này vì vậy được ông gắn vào mình như một hành trang, và cũng là động lực để vượt qua những trở ngại dọc đường kiến tạo: có thể đó là việc sa sút sức khỏe, bởi cường độ công việc dồn dập; là sự nghi ngờ hay cản trở nào đó dẫn tới không thuận tiện; hoặc sự chỉ trích, bài xích không thi thoảng xảy ra. Vì ước muốn dựng xây hòa bình nên vợ chồng ông luôn nhắc nhau “lấy ích lợi của dân tộc và của Giáo hội làm đầu”. Để có thể hiểu nhau, sự gặp gỡ cởi mở là yếu tố hàng đầu. Ông tinh tế tạo nên những “nhịp cầu”. Ông kiên nhẫn đi trên những lối mở chưa thành đường, rồi vun đắp để mọi người mọi giới cùng hướng về con đường đó, để thêm thông hiểu và hỗ trợ nhau. Hàng chục năm ông xuôi ngược, đã có hàng trăm nút thắt lớn nhỏ được mở lối từ con đường gặp gỡ và đối thoại này. Nếu một sự vụ xảy ra do các cơ sở chưa hiểu hết chính sách hay quy định, ông giải thích và hướng dẫn làm tốt hơn, đúng hơn để có tiền đề giải quyết.
Phục vụ các nhu cầu của Giáo hội không phân biệt dù ở giáo phận nào trên đất nước, khi có vấn đề đề nghị hỗ trợ, Hiệp sĩ Đại Thánh Giá đều hết mình trong khả năng, trở thành gạch nối hoặc trực tiếp hướng dẫn. Nhờ đó mà nhiều giáo xứ, giáo họ ở các địa phương lần lượt được giải quyết thủ tục để thành lập. Các sinh hoạt tôn giáo dần dà được tạo điều kiện rộng thoáng. Ông không nề hà bất cứ công việc nào, miễn là đem lại hạnh phúc cho đồng bào. Ngay cả khi toàn quốc chịu ảnh hưởng chung bởi cơn đại dịch Covid-19 và thành phố phong tỏa, Hiệp sĩ Đại Thánh Giá cũng tìm cách xin giúp vắc-xin để tiêm cho đồng bào Công giáo, từ giới tu sĩ đến bà con giáo dân một số địa phương trong Nam, ngoài Bắc.
Đức cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản, Giám mục giáo phận Hải Phòng, nguyên Giám mục giáo phận Ban Mê Thuột nhớ lại: “Khi vắc-xin còn hiếm, mọi người còn đang loay hoay tìm nguồn; các cha các sơ mong muốn được chích ngừa để đi vào dân chúng, dân chúng thì cần tiêm ngừa để bảo vệ bản thân…, Hiệp sĩ Đại Thánh Giá Gioan Baotixita Lê Đức Thịnh đã chủ động liên hệ. Ông giúp giáo phận Ban Mê Thuột trong lúc dịch vào thời điểm cần thiết nhất. Hiệp sĩ đã xin vắc-xin về cho giáo phận 2 đợt để tiêm ngừa cho tu sĩ và anh chị em giáo dân. Hiệp sĩ nghĩ đến những người nghèo khó vùng cao nguyên cùng với những người phục vụ để tất cả được an tâm về sức khỏe, vượt qua cơn dịch. Nghĩa cử này nói lên tấm lòng bác ái, hướng về tha nhân”.
Linh mục Đaminh Ngô Công Sứ, Quản hạt Gia Kiệm - GP Xuân Lộc - thì nói về người bạn lâu năm của mình rất tình cảm: “Tôi với Hiệp sĩ Thịnh là bạn của nhau ngót nghét hơn 40 năm. Tôi thấy ở người anh em mình sự chân thành, lòng thương người và tinh thần trách nhiệm với đất nước, với Giáo hội. Có thể nói, đây là một người bạn tốt và quảng đại với tha nhân, không chỉ vật chất mà còn là tinh thần. Một điều trân quý là lúc bình thường anh em có nhau và lúc thành công, anh em vẫn có nhau. Ngoài ra, bạn tôi còn gắn bó xuyên suốt với nhiều đấng bậc để làm cho mọi sinh hoạt của Hội Thánh ngày càng triển nở…”.
Còn cha Laurensô Đỗ Nam Trấn, chánh xứ Phúc Nhạc quê nhà Hiệp sĩ lại rất thấu hiểu: “Công việc của Hiệp sĩ Đại Thánh Giá mang lợi ích cho nhiều nơi, nhiều người. Ông là gạch nối đạo - đời, đã sống mạnh mẽ tinh thần Kitô giáo, nơi nào khó khăn là ông có mặt. Càng ngày tôi càng cảm nhận Hiệp sĩ Thịnh đúng là người Chúa sai đến để lan tỏa yêu thương, làm cho mọi người hiểu nhau hơn...”.
Vậy đó, nơi trái tim Hiệp sĩ Đại Thánh Giá Lê Đức Thịnh luôn có ngọn lửa yêu thương được nuôi dưỡng bằng tình yêu Tổ quốc và lòng mến Giáo hội. Và, nhắc đến vai trò của Hiệp sĩ Đại Thánh Giá Lê Đức Thịnh, sẽ là thiếu sót nếu không kể về người bạn đời của ông, người cũng được phong tước phẩm nữ Hiệp sĩ Đại Thánh Giá Anna Nguyễn Thị Kim Yến. Bà chính là người đồng hành suốt những chặng đường, cùng chứng kiến và nếm trải những hạnh phúc và khó khăn cùng chồng.
Minh Hải
Bình luận