Hai ngàn năm trước, Giuse và Maria đã kết hôn, trở về nguyên quán Bêlem xứ Giuđê trong cuộc tổng kiểm tra dân số. Đúng lúc này, Maria lâm bồn, sinh hài nhi trong một hang đá, nơi nghỉ đêm của du mục canh giữ đàn vật ngoài đồng (x. Lc, 2, 1-8). Do không có nhà trọ.
Chúa Giêsu nhập thế như thế trong một tình huống của người vô gia cư. Sau này, trong hành trình rao giảng, Chúa cũng đã từng thêm một lần cảm thán: “Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu” (Mt 8, 20).
![]() |
Người vô gia cư được mời tham quan nguyện đường Sistine |
Ngày nay, trong một thế giới hiện đại, vẫn không hiếm người vô gia cư, tạm cư, nhập cư, du cư. Họ không có chỗ trú thân hoặc trú ngụ lâu dài, yên ổn và dĩ nhiên là bởi thuộc thành phần nghèo khổ, cùng cực hoặc vì công việc mưu sinh trong xã hội.
Chúa không được đón tiếp, nhưng Chúa truyền dạy những ai theo Ngài đón tiếp. “Vậy, anh em hãy đón nhận nhau như Đức Kitô đã đón nhận anh em, để làm rạng danh Thiên Chúa” (2Rm 15,7).
Giáo hội ngày nay luôn ghi nhớ và tìm nhiều cách thức thực hiện mệnh lệnh của Ngài. ĐTC Phanxicô cũng đã có nhiều biểu hiện làm rung động lòng người..
Khi còn là Hồng y Tổng Giám mục Buenos Aires, ngài đã thường tìm đến thăm viếng, giúp đỡ người vô gia cư và những khu ổ chuột của thành phố. Tháng 3.2015, một nhóm người vô gia cư đã được ngài mời tham gia một chuyến du lịch bảo tàng viện Vatican, bao gồm cả nhà nguyện Sistina, những công trình kiến trúc, nghệ thuật nổi tiếng của thế giới mà người nghèo khổ có lẽ chẳng bao giờ dám mơ tưởng đặt chân đến. Tháng 9.2015, trong dịp tham dự Đại hội thế giới về gia đình tại Mỹ, ngài đã đến thăm Trung tâm từ thiện Thánh Patrick dành cho người vô gia cư ở thủ đô Washington, nơi ngài nói rằng “không thể biện minh cho việc thiếu nhà ở”. Ngày 7.10.2015, theo ý nguyện của ngài, nhà trọ cho người vô gia cư đủ chỗ cho 50 người mang tên “Chúa nhật của lòng thương xót” gần quảng trường Thánh Phêrô tại Vatican đã được khánh thành và sau đó ít ngày, ngài đã thực hiện chuyến đi bất ngờ đến thăm nhà trọ này. Ngoài ra, có những tin đồn ngài thỉnh thoảng vẫn ra khỏi Vatican để gặp gỡ những người vô gia cư và các nhân viên giúp đỡ họ…
Từ xa xưa, khi hiện diện trên dải đất Việt, ngoài khía cạnh đạo nghĩa, giới Công giáo đã luôn quan tâm đến việc mở cô nhi viện và trong những thập niên gần đây, còn có thêm các nhà nuôi dưỡng người già bệnh tật, neo đơn.
Một hiện tượng thời đại khác cũng đang được giới Công giáo lưu tâm là dòng người lao động nhập cư, di cư từ thôn quê đến thị thành. Sứ điệp của Đức Thánh Cha Phanxicô nhân Ngày Thế giới Di dân và Tị nạn lần thứ 101 (năm 2015) nhấn mạnh: “Trong thời đại có những cuộc di dân trên diện rộng, một số đông người rời bỏ quê nhà lòng tràn trề hy vọng, họ chấp nhận nguy hiểm để lên đường, với ước muốn và sợ hãi làm hành trang, chỉ mong sao tìm được những điều kiện sống nhân đạo hơn. Tuy nhiên, những trào lưu di cư này thường hay gây ra ngờ vực và chống đối, ngay cả nơi các cộng đoàn của Giáo hội, và ngay cả khi người ta cũng chưa biết những người trong cuộc đã phải sống, bị bách hại và chịu khốn khổ như thế nào. Trong trường hợp này, nghi ngờ và thành kiến đi ngược lại với điều răn trong Kinh Thánh dạy chúng ta đón tiếp khách lạ đang túng quẫn với lòng tôn trọng và trong tình liên đới”.
Người lao động nhập cư không chỉ cần việc làm, chỗ ở mà còn mong mỏi một sự hòa nhập về văn hóa, giáo dục, riêng đối với các giáo hữu, còn là sự nâng đỡ trong đời sống đức tin nơi các cộng đoàn.
Từ xa xưa cho đến hiện nay, ở bất cứ vùng miền nào, ấn tượng nhất của mùa Noel vẫn là máng cỏ và hang đá Bêlem, một hình ảnh giúp mỗi Kitô hữu nhạy cảm và suy niệm về những con người không chỗ trú thân trong mùa Đông giá lạnh. Đó cũng là sứ điệp từ hang đá Bêlem.
Hoàng Anh
Bình luận