Làm bạn với thư viện huyện hàng chục năm dài, mượn trả sách rồi thân quen các thế hệ thủ thư, riết rồi thư viện trở nên địa chỉ gần gũi với tôi không khác trường học. Thực tế, sự học ở sách từ thư viện cũng không hề ít ỏi.
Thư viện huyện dời chuyển đủ chỗ ở thị trấn nhỏ, rồi “rơi” vào một tòa nhà mới xây xinh xắn gần khu hành chính, chẳng mấy lâu, lại chuyển lên tầng cao nhất, mượn sách leo bao nhiêu bậc thang, qua mấy dãy phòng. Thư viện đã có phòng đọc điện tử trang bị nhiều máy tính, nhân viên trẻ, mới tinh. Mình cũng lui tới mượn sách, lui cui tự học, lại làm thêm thẻ đọc điện tử sử dụng máy tính.
![]() |
Tại thư viện Khoa học Tổng hợp TPHCM
|
Mấy chục năm có khác, khi thú vui đọc sách đã lùi nhiều trước công nghệ thông tin, sách báo in vào buổi chợ chiều ở huyện lẻ của tỉnh lẻ xa xôi, đến thư viện mượn sách ít khi được gặp một bạn đọc, rồi cho đến một ngày không đẹp trời mấy, nhận ra mình trở nên gần như độc giả duy nhất của thư viện có mấy nghìn quyển sách. Thiệt ngậm ngùi.
Lên thư viện tỉnh trong một dịp, cơ ngơi rộng lớn song người đọc lác đác, tiếc. Một khu phức hợp thư viện hoành tráng lại xây dựng xa trung tâm, chỗ vắng ít người biết.
Sài Gòn có khác, vào thư viện khoa học tổng hợp, vui vì nhận ra đông đảo sinh viên, học sinh, người hưu trí đến đọc, sao chụp, trật tự, ngay ngắn, bầu không khí lịch sự. Nơi đây có nét của một trường đại học cỡ vừa, có cây xanh, khuôn viên trang nhã, các tầng - phòng bố trí khoa học, lại trang bị nhiều máy tính mạnh. Bạn đọc đến đây có thể dễ dàng tìm thấy các tác phẩm kinh điển, tài liệu khoa học quý. Học sinh, sinh viên tìm thấy chốn này chỗ nghỉ ngơi, tự học, tham khảo thú vị. Thư viện có chỗ để xe, gởi đồ, thủ tục làm thẻ nhanh gọn và chiếc thẻ thiệt đẹp, xứng đáng để dành làm kỷ niệm.
Thú đọc sách vơi dần, nhưng ai cũng nhận ra cái thú tao nhã, trí tuệ ấy không bao giờ mất. Thư viện càng có vai trò quan yếu duy trì đam mê trí tuệ, gìn giữ nâng niu văn hóa đọc. Cả nước có bao nhiêu huyện, theo lý thuyết, có chừng ấy thư viện được “bảo hộ” bởi ngân sách nhà nước bao gồm trả lương cán bộ nhân viên, mua mới sách, kinh phí duy trì... 63 tỉnh thành cũng có chừng ấy thư viện tỉnh bề thế hơn, chi phí lớn hơn. Các thư viện ở trung ương, ngành, trường đại học, cao đẳng, và rất nhiều thư viện ở từng trường học phổ thông khắp đất nước. Nếu duy trì sức hấp dẫn, cập nhật tiến bộ công nghệ, tìm được hướng ra lôi cuốn bạn đọc, hệ thống thư viện ấy góp phần không nhỏ quảng bá tri thức, xây dựng văn hóa, nuôi dưỡng văn hóa đọc tao nhã.
Để thư viện rơi vào buổi chợ chiều, tổn thất vô hình song lớn lao biết bao nhiêu!
NGUYỄN THÀNH CÔNG
Bình luận