BẤT KHẢ TRI, THUYẾT
Agnosticismus, Agnosticism, Agnosticisme
Bất: không; khả: có thể; tri: biết. Bất khả tri: không thể biết; thuyết: lập luận. Thuyết bất khả tri: chủ trương có những điều con người không thể biết được.
Thuyết bất khả tri là triết thuyết cho rằng trí khôn của con người không thể biết hoặc không thể biết cách chắc chắn những thực tại siêu hình - như bản chất hay bản thể của sự vật và thế giới, nguồn gốc vũ trụ, linh hồn bất tử, cứu cánh của lịch sử… Họ chủ trương không có siêu hình học (x. Chú thích của MV 57).
Những người theo thuyết bất khả tri dễ ngả theo vô thần, nhưng thông thường họ chủ trương không nói gì về Thiên Chúa - Ngài hiện hữu hay không, lý trí con người không thể khẳng định được.
Giáo hội luôn dạy rằng, với lý trí, con người có thể biết có Thiên Chúa và biết ít nhiều về bản tính của Ngài. Công đồng Vatican II nhắc lại: “Trí khôn con người không hẳn chỉ giới hạn trong những hiện tượng mà thôi, nhưng còn có thể thấu hiểu thực tại siêu hình một cách thực sự chắc chắn, cho dù trí tuệ phần nào đã bị mờ tối và suy yếu do hậu quả của tội lỗi” (MV 15). Tuy con người có thể thấu hiểu những thực tại vô hình, nhưng Thiên Chúa vẫn là Đấng ẩn mình nên những gì họ biết về Ngài không bao giờ đầy đủ. Các nhà thần bí học luôn quả quyết Thiên Chúa là Đấng khôn dò, khôn tả.
Tiểu ban Từ vựng - UBGLĐT/HĐGMVN
Bình luận