Trong trận chiến Thermopylae nổi tiếng giữa liên quân Hy Lạp và quân Ba Tư xâm lược, phe Ba Tư tuyên bố rằng họ đông tới nỗi sẽ tạo ra những trận mưa tên làm tối sầm trời đất. Vị tướng của thành bang Sparta thản nhiên đáp lại: “Càng tốt! Như vậy ta càng râm mát khi chiến đấu”.
Về sau, câu nói này được đưa vào bộ phim “300” nổi tiếng. Mấy trăm năm sau, Hy Lạp tiếp tục đối mặt với thế lực lớn mạnh từ Macedonia. Vua Philip II của Macedonia, phụ vương Alexander Đại đế, từng gởi thư đe dọa Sparta: “Nếu ta mang quân đến, dân thường sẽ bị tàn sát, làng mạc sẽ bị đốt cháy và thành bang các ngươi sẽ bị hủy diệt”. Phía Sparta đọc xong chỉ hồi âm đúng một từ: “Nếu”. Về sau, cả vua Philip II lẫn Alexander Đại đế đều không xâm lược Sparta dù đã nuốt trọn các thành bang Hy Lạp khác.
Trong phim “Khắc tinh của quỷ” (2023), cha Gabriel Gamorth trước khi trừ tà cho một cậu bé đã hỏi phụ tá: “Cậu có biết câu đùa nào không? Không thì nên học vài câu đi, vì ma quỷ không thích đùa”. Đôi khi, để chống lại ma quỷ, bóng tối hoặc nỗi sợ, chỉ cần một đầu óc đủ hài hước. Triết lý này thể hiện rõ trong một chủ đề bàn luận về tâm linh trên mạng xã hội. Có bạn hỏi, tại sao ma thường mặc đồ trắng và để tóc xõa dài che kín mặt. Bạn nhận được câu trả lời độc đáo: “Chứ chẳng lẽ bạn muốn thấy ma mặc đồ xanh nõn chuối hoặc hồng dạ quang?”. Nhiều người thích thú thả “haha” và ôm bụng cười vì tưởng tượng ra cảnh đi đêm gặp ma áo hồng. Một số bạn vốn sợ ma, nhờ vậy mà đỡ nhát hẳn.
Sự hài hước này cũng xuất hiện trong bộ phim nổi tiếng “Nhà tù Shawshank” (1994), khi nhân vật nam chính sẵn sàng bật nhạc Opera cho cả nhà tù nghe, bất chấp việc sẽ bị cai ngục đánh đập và biệt giam suốt nhiều ngày liền. Sau khi hết hạn biệt giam, anh trở lại gặp các bạn tù. Họ lo lắng hỏi thăm thì anh mỉm cười nói: “Không cần lo! Tôi có ngài Mozart theo cùng rồi”. Phòng biệt giam làm gì cho mang máy phát nhạc, nhưng anh luôn có âm nhạc và sự lạc quan trong tâm trí. Đó là lý do anh có thể giữ vững tinh thần trong cảnh tù oan suốt 20 năm, cuối cùng tìm được tự do.
Trong cuộc sống, mỗi lần gặp thử thách, ta không cần lúc nào cũng “xù lông nhím” và cố tỏ ra cứng cỏi. Đôi khi tất cả những gì ta cần chỉ là một câu nói dí dỏm đi kèm nụ cười tự tin, giống như vị tướng Sparta dùng sự hài hước đối diện với trận mưa tên tối sầm trời đất.
*
Một nghiên cứu tại Đại học Nam Australia cho ra một số bằng chứng xác thực rằng, việc mỉm cười khi tâm trạng tồi tệ có thể đánh lừa tâm trí, giúp người ta cảm thấy tích cực hơn. Trưởng nhóm nghiên cứu, chuyên gia nhận thức con người và nhân tạo, tiến sĩ Fernando Marmolejo-Ramos, cho biết: “Khi cơ thể bạn thể hiện bạn đang hạnh phúc, bạn có nhiều khả năng nhìn thế giới theo cách tích cực. Chúng tôi phát hiện ra rằng, việc cố gắng cười sẽ kích thích hạch hạnh nhân - trung tâm cảm xúc của não - giải phóng chất dẫn truyền thần kinh để khuyến khích trạng thái tích cực về mặt cảm xúc”. Nha sĩ thẩm mỹ Sivan Finkel ở phòng nha thành phố New York, Mỹ cũng nhận ra: “Ngay cả một nụ cười gượng vẫn có thể làm giảm stress và giảm nhịp tim khi căng thẳng”.
Trong nhiều trường hợp, người ta tự hại mình do quá sợ hãi trước lúc biến cố thực sự ập đến. Bởi vậy, ở khía cạnh nào đó, óc hài hước sẽ giúp con người thêm sáng suốt, can đảm. Khi chúng ta lái bản thân nghĩ về những chuyện vui vẻ, hài hước và nở nụ cười, tự khắc não bộ cũng bị lừa và suy nghĩ tích cực theo. Nếu biết vận dụng cơ chế này, ta sẽ bảo vệ sức khỏe tinh thần tốt hơn, từ đó ít bị gục ngã vì áp lực. Nhà giáo dục người Mỹ William Arthur Ward đã nói: “Khiếu hài hước là cây gậy giữ thăng bằng khi bạn bước trên sợi dây cuộc đời”.
Ths-Bs Lan Hải
Bình luận